چکاپ قبل از بارداری

برخی از اختلالات و بیماری­‌ها مانند افسردگی، دیابت، فشار خون بالا و عدم وزن مناسب می‌توانند بر بارداری و باروری شما (توانایی شما برای باردارشدن) تأثیرگذار باشند. چکاپ قبل از بارداری برای بررسی سلامت مادر از لحاظ جسمی و روحی انجام می شود.

نمای کلی

  • چکاپ (معاینه) قبل از بارداری، نوعی چکاپ پزشکی است که قبل از بارداری انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که در دوران بارداری مشکلی نخواهید داشت.

  • در چکاپ قبل از بارداری، پزشک به دنبال مواردی است که ممکن است بر بارداری شما و سلامت نوزادتان تأثیرگذار باشند.

  • حتی اگر قبلاً بچه‌دار شده و بارداری را تجربه کرده باشید، باز هم باید این چکاپ را انجام دهید. ممکن است شرایط شما از زمان آخرین بارداری‌تان تغییر کرده باشد.

  • چکاپ قبل از بارداری در صورت داشتن سابقۀ نوزاد نارس، نوزاد دارای نقص مادرزادی، سقط جنین یا مرد‌ه‌زایی بسیار مهم است.

  • در صورتی که بیماری‌هایی خاص در خانوادۀ شما وجود دارد، حتماً باید برای انجام آزمایشات ژنتیک به یک مرکز مشاورۀ ژنتیک مراجعه کنید.

چکاپ قبل از بارداری چیست و چرا اهمیت دارد؟

چکاپ قبل از بارداری به پزشک کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کند که بدن شما برای بارداری آماده است. در صورت امکان، چکاپ قبل از بارداری را در همان مرکزی که تصمیم دارید از خدمات آن در طول دوران بارداری استفاده کنید، انجام دهید. شما می‌توانید این چکاپ‌‌‌ را در هر زمانی (حتی تا یک سال قبل از اقدام برای بارداری) انجام دهید.

برخی از اختلالات و بیماری‌ها مانند افسردگی، دیابت، فشار خون بالا و عدم وزن مناسب می‌توانند بر بارداری و باروری شما (توانایی شما برای باردارشدن) تأثیرگذار باشند. استعمال دخانیات و مصرف داروهای مختلف نیز می‌تواند در این مورد تاثیرگذار باشد. پزشک و تیم مراقبتی می‌توانند به شما در مدیریت شرایط و ایجاد تغییرات مثبت در زندگی کمک کنند تا بتوانید نوزادی سالم به دنیا بیاورید.

حتی اگر قبلاً بچه‌دار شده و بارداری را تجربه کرده باشید، باز هم باید چکاپ قبل از بارداری را انجام دهید. ممکن است شرایط شما از زمان آخرین بارداری‌تان تغییر کرده باشد. اگر در بارداری قبلی خود مشکلی داشته‌اید، شاید تیم مراقبتی بتواند به شما در جلوگیری از بروز همین مشکل در بارداری بعدی کمک کند. در صورت داشتن سابقۀ یکی از موارد زیر، حتماً لازم است که چکاپ قبل از بارداری را انجام دهید:

نقایص مادرزادی

مشکلاتی هستند که در هنگام تولد وجود دارند.

زایمان زودرس

زایمان زودرس قبل از هفتۀ ۳۷ بارداری رخ می‌دهد.

مرده زایی

نوزاد بعد از هفتۀ ۲۰ بارداری در رحم می‌میرد.

سقط جنین

نوزاد قبل از هفتۀ ۲۰ بارداری در رحم می‌میرد.

برای انجام چکاپ قبل از بارداری به چه کسی باید مراجعه کرد؟

در صورت امکان، چکاپ قبل از بارداری را نزد کسی انجام دهید که در دوران بارداری نیز می‌خواهد از شما مراقبت کند. شما می‌توانید ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی دوران بارداری خود را از بین انواع مختلف پزشکان و پرستاران انتخاب کنید. همه این افراد می‌توانند در دوران بارداری از شما مراقبت کرده و نوزاد شما را به دنیا بیاورند. در این‌جا به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

پرستار خانواده

پرستاری که برای مراقبت از همۀ اعضای خانواده آموزش دیده است. آزمایشگاه نانو می‌تواند به شما در یافتن پرستاران خانوادۀ کمک کند.

پرستار خانواده

متخصص طب مادر و جنین

وظیفۀ مراقبت از خانم‌هایی را برعهده دارد که بارداری‌های پرخطر دارند. اگر بیماری‌هایی دارید که برای دوران بارداری مشکل ایجاد کنند، حتماً به یک متخصص طب مادر و جنین مراجعه کنید.

متخصص طب مادر و جنین

پزشک خانواده

این پزشک می‌تواند از همۀ اعضای خانواده مراقبت کند. پزشک خانواده می‌تواند قبل، حین و بعد از بارداری از شما مراقبت کند. ولی متاسفانه داشتن پزشک خانواده در ایران رواج ندارد.

پزشک خانواده

متخصص زنان و زایمان

برای مراقبت از خانم‌های باردار و هم‌چنین زایمان به صورت تخصصی آموزش دیده است. آزمایشگاه نانو می‌تواند به شما در یافتن متخصص کمک کند.

متخصص زنان و زایمان

ماما

فردی که برای مراقبت از زنان در هر سنی، از جمله ‌زنان ‌بار‌دا‌ر‌، ‌آموزش ‌دیده ‌است.‌ اطمینان ‌حاصل ‌کنید ‌که ‌ما‌مای‌ ‌انتخابی‌تان‌‌ حتماً دارای مجوز باشد.

ماما

پرستار سلامت زنان

پرستاری که برای مراقبت از زنان در هر سنی از جمله زنان باردار آموزش دیده است. انجمن پرستاران سلامت زنان می‌تواند به شما در یافتن پرستار حاضر در محل زندگی‌تان کمک کند.

پرستار سلامت زنان

چه کارهایی در چکاپ قبل از بارداری انجام می‌شود؟

ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی در چکاپ قبل از بارداری، وضعیت کلی سلامتی شما را بررسی می‌کند تا مطمئن شود بدن‌تان برای بارداری آماده است. شما و پزشک (یا هر ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی) در مورد موارد زیر صحبت خواهید کرد

بیماری‌ها و اختلالات بارداری

از جملۀ آن‌ها می‌توان به دیابت، افسردگی، فشار خون بالا و نداشتن وزن مناسب اشاره کرد. ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی، وجود عفونت‌هایی مانند توکسوپلاسموز و عفونت‌های مقاربتی (STI) مانند تبخال تناسلی و ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) در بدن را بررسی می‌کند. وی هم‌چنین در مورد سابقۀ بیماری‌های خانوادگی شما و همسرتان سوال خواهد کرد؛ ممکن است به شما فرم خاصی در رابطه با سابقۀ بیماری‌های خانوادگی داده شود تا آن را تکمیل کرده و سپس تحویل دهید. در صورتی که ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی متوجه شود که برخی از بیماری‌های خانوادگی شما احتمالاً مشکل‌ساز باشند، توصیه ‌می‌کند که به یک مشاور ژنتیک مراجعه کنید. مشاور ژنتیک به شما در درک مفهوم ژن‌، نقایص مادرزادی و سایر بیماری‌هایی که در خانواده‌ها وجود دارد و چگونگی تأثیر آن‌ها بر سلامتی شما و نوزادتان کمک می‌کند.

اسید فولیک

اسید فولیک، نوعی ویتامین است که تمام سلول‌های بدن برای رشد و نمو سالم به آن نیاز دارند. در صورتی که اسید فولیک را قبل از بارداری و در اوایل بارداری مصرف کنید، می تواند از نوزاد در برابر نقایص مادرزادی‌ در ‌مغز ‌و‌ ستون ‌فقرات ‌(به ‌آن‌‌‌ ‌نقص ‌لولۀ عصبی گفته می شود) و نقایص مادرزادی در دهان (شکاف لب و کام نامیده می‌شود) محافظت کند. قبل از بارداری، مولتی‌ویتامینی که دارای۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک باشد را مصرف کنید. این قرص با نام‌های تجاری مختلف در داروخانه‌ها موجود است.

نیاز به مشاوره درمورد بارداری دارید؟

همکاران ما در آزمایشگاه نانو ارومیه با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ و یا از طریق واتساپ با شماره ۰۹۱۴۸۰۵۲۷۲۴ منتظر دریافت سؤالات و رزرو وقت آزمایش و راهنمایی شما عزیزان هستند.

همچنین در آزمایشگاه نانو برای دریافت نتیجه آزمایش، نیازی به مراجعه حضوری نیست و در صورت درخواست، نتیجه به‌صورت الکترونیکی به تلفن همراه شما ارسال خواهد شد.

واکسیناسیون

واکسن، شما را در برابر بیماری‌های خاص ایمن کرده و دیگر به آن بیماری‌ها مبتلا نمی‌شوید. عفونت‌هایی مانند آبله‌مرغان و سرخجه (سرخک آلمانی نیز نامیده می‌شود) می‌توانند به شما و نوزادتان در دوران بارداری آسیب برسانند. بهتر است قبل از بارداری، واکسیناسیون مربوط به این عفونت‌ها را انجام دهید.

داروهای مصرفی

ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی می‌خواهد اطمینان حاصل کند که داروهایی که مصرف می‌کنید، برای سلامت نوزاد خطری نداشته باشند. وی تمام داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه (OTC)، مکمل‌ها و محصولات گیاهی را بررسی می‌کند. هر دارویی که مصرف می‌کنید را حتماً به وی اطلاع دهید.

مواد شیمیایی خطرناک

برخی از مواد شیمیایی مانند محصولات پاک‌کننده، رنگ و علف‌کش‌ها می‌توانند در دوران بارداری برای نوزاد شما مضر باشند. با ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی در مورد چگونگی محافظت از ایمنی خود و نوزاد صحبت کنید.

استعمال دخانیات و مصرف الکل

در صورتی که نیاز به کمک برای ترک این موارد داشته باشید، ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی می‌تواند به شما کمک کند.

زمان توقف استفاده از داروهای ضدبارداری

ممکن است پزشک چند ماه قبل از شروع بارداری، استفاده از داروهای ضد‌بارداری توسط شما را متوقف کند. این کار به بدن اجازه می‌دهد تا چند چرخۀ قاعدگی طبیعی داشته باشد. داشتن چرخه‌های طبیعی قبل از بارداری می‌تواند به پزشک در تعیین زمان زایمان در هنگام بارداری کمک کند. چرخۀ قاعدگی، فرآیندی است که در آن، تخمدان‌ها در هر ماه، یک تخمک آزاد می‌کنند (فرآیند تخمک‌گذاری). تخمک از طریق لوله‌های فالوپ به سمت رحم حرکت می‌کند. رحم، جایی است که جنین در دوران بارداری، درون آن رشد می‌کند. اگر تخمک توسط اسپرم مرد بارور نشود، از طریق واژن و همراه با خون و بافت دیوارۀ رحم خارج می‌شود که به آن، پریود می‌گویند.
ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی ممکن است:

  • checked-3

    معاینۀ لگن انجام دهد؛ معاینه لگن، معاینۀ بصری و فیزیکی اندام تولیدمثلی خانم‌هاست

  • checked-3

    برای تعیین گروه خونی و فاکتور Rh خون، آزمایش دهید

  • checked-3

    معاینۀ فیزیکی شامل اندازه‌گیری وزن و بررسی فشار خون انجام دهد

  • checked-3

    آزمایش پاپ‌اسمیر برای تشخیص سرطان دهانه رحم انجام دهید

  • checked-3

    در صورت وجود برخی بیماری‌ها در خانواده، به مشاور ژنتیک مراجعه کنید

  • attention-2

    فاکتور Rh، پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز خون یافت می شود. در صورتی که فاکتور Rh شما منفی و فاکتور Rh کودک مثبت باشد، ممکن است برای کودک مشکل ایجاد شود.

تشخیص بیماری های ژنتیکی تأثیرگذار بر سلامت کودک

قبل از بارداری، می توانید آزمایش‌های تعیین ناقلیت را انجام دهید؛ در این آزمایش‌ها، خون و بزاق شما بررسی می‌شود تا متخصص متوجه شود که آیا ناقل برخی بیماری‌های ژنتیکی هستید یا خیر. بیماری‌ها و اختلالات ژنتیکی از طریق ژن از والدین به فرزندان منتقل می‌شوند. ژن‌ها، درون سلول‌های بدن قرار داشته و حاوی دستورالعمل‌هایی برای نحوۀ رشد و عملکرد بدن هستند. اگر ناقل باشید، بدین معناست که خودتان به بیماری مبتلا نیستید اما می‌توانید بیماری را به فرزندتان منتقل کنید.

اگر هم شما و هم همسرتان ناقل یک بیماری باشید، خطر ابتلا به این بیماری در نوزادتان افزایش می‌یابد. آزمایش‌های قبل از بارداری می‌توانند به شما و همسرتان کمک کنند تا میزان خطر را بررسی کرده و درباره بارداری تصمیم‌گیری کنید. همسر شما نیز می‌تواند این آزمایش‌ها را انجام بدهد. آزمایش‌های تعیین ناقلیت، اختیاری هستند. اگر مایل نباشید، می‌توانید آن‌ها را انجام ندهید، حتی اگر ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی به شما توصیه کرده باشد که انجام دهید.

همه خانم‌هایی که به بارداری فکر می‌کنند، می‌توانند برای موارد زیر تحت غربالگری قرار گیرند:

  • information-1

    هموگلوبینوپاتی

    به انواع مختلفی از بیماری‌ها گفته می‌شود که در آن‌ها، هموگلوبین، ساختار طبیعی خود را ندارد.

  • information-1

    سندرم X شکننده

    نوعی ناهنجاری ژنتیکی است. کم‌توانی ذهنی خفیف تا متوسط و بهره هوشی پایین، اغلب از نشانه‌های آن است. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که بدن نتواند به اندازۀ کافی پروتئین مورد‌نیاز برای رشد و تکامل مغز را تولید کند.

  • information-1

    سیستیک فیبروزیس (CF)

    این بیماری بر تنفس و گوارش تأثیر می‌گذارد. ترشح مخاط غلیظ باعث انسداد ریه‌ها و اختلال در جذب مواد غذایی می‌شود.

  • information-1

    آتروفی عضلانی نخاعی (SMA)

    یک بیماری عصبی-عضلانی نادر است که با از دست رفتن نورون‌های حرکتی و تحلیل‌رفتن عضلات همراه است و می‌تواند بر حرکت، تنفس و بلع نیز تأثیر بگذارد.

برخی از خانم‌ها برای تشخیص بیماری‌های خاصی که در برخی خانواده‌ها و قومیت‌ها مشاهده می‌شود، آزمایش‌های تعیین ناقلیت را انجام می‌دهند. قومیت، به گروهی از مردم گفته می‌شود که اغلب اهل یک کشور بوده و زبان یا فرهنگ مشترکی دارند. اگر بیماری‌های زیر در خانواده یا گروه قومی شما وجود دارد، بهتر است آزمایش‌های تعیین ناقلیت را انجام دهید:

  • information-1

    بیماری تای‌ساکس

    این بیماری باعث مرگ سلول‌های عصبی در مغز و ستون فقرات می‌شود. تای‌ساکس در برخی قومیت‌ها از جمله یهودیان اروپای مرکزی و شرقی، افراد فرانسوی-کانادایی، لوئیزیانا کاجون‌ها و آمیش‌های قدیم پنسیلوانیا رایج است.

  • information-1

    انواع مختلف تالاسمی

    تعداد هموگلوبین‌ها و گلبول‌های قرمز در بدن فرد مبتلا به این بیماری از حالت طبیعی کمتر است. هموگلوبین، پروتئینی در گلبول‌های قرمز است که آن‌ها را قادر به حمل و انتقال اکسیژن می‌سازد.

اگر شما یا همسرتان ناقل بوده و تحت درمان با نوعی روش درمان ناباروری به نام لقاح آزمایشگاهی (IVF) نیز قرار دارید، ممکن است لازم باشد که آزمایشی به نام آزمایش پیش از لانه‌گزینی (PGD) نیز انجام دهید. در روش IVF، یک تخمک و اسپرم در آزمایشگاه با هم ترکیب می‌شوند تا جنین (تخمک بارورشده) ایجاد شود؛ سپس این تخمک بارورشده در رحم کاشته می‌شود. این آزمایش، سلول‌های جنین را قبل از این‌که در رحم کاشته شوند، بررسی می‌کند. بنابراین، صرفاً جنین‌های سالم (بدون مشکل ژنتیکی) کاشته خواهند شد. ارائه‌دهندۀ خدمات مراقبتی و مشاور ژنتیک می‌توانند به شما در درک نتایج آزمایش و احتمال انتقال بیماری ژنتیکی به نوزادتان کمک کنند.

آیا قبل از بارداری نیازی به معاینۀ دندان‌ها دارید؟

پاسخ، مثبت است. قبل و در دوران بارداری، از چکاپ‌های منظم دندانپزشکی غافل نشوید. براساس برخی پژوهش‌ها، بین بیماری‌های لثه و تولد نوزاد نارس یا دارای وزن کم ارتباط وجود دارد. وزن کم هنگام تولد اصطلاحی است که برای توصیف نوزادانی که با وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم متولد می‌شوند، به کار می‌رود. درمان بیماری‌های لثه پیش از دوران بارداری می‌تواند از بروز مشکلات مختلف برای شما و نوزادتان جلوگیری کند.

هنگامی که به دندانپزشک مراجعه می‌کنید، به او بگویید که قصد بارداری دارید.

دانستنی‌های بیشتر درباره

آمادگی‌های لازم پیش از بارداری

همراه با شما در مسیر سلامتی مادر و فرزند

بارداری، دورانی شگفت‌انگیز در زندگی خانوادگی است که موجی از خوشبختی و امید را با خود به‌همراه دارد.

اطمینان از سلامت مادر و فرزند در این مسیر، نیازمند مراقبت و نظارت منظم توسط مادر، اطرافیان، و همچنین تیم پزشکی است. در تمام این مسیر برای سنجش سلامتی شما و نوزادی که در آینده به خانواده شما خواهد پیوست، آزمایشگاه نانو در ارومیه همواره در کنار شماست.

همکاران ما در آزمایشگاه نانو ارومیه با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ و یا از طریق واتساپ با شماره ۰۹۱۴۸۰۵۲۷۲۴ منتظر دریافت سؤالات شما در زمینه بارداری و رزرو وقت آزمایش برای شما عزیزان هستند.