آزمایش‌های HPLC

کروماتوگرافی یکی از روش‌های تشخیص، جداسازی و اندازه‌گیری مواد شیمیایی است که در بسیاری از موارد آزمایشگاهی کاربرد دارد. HPLC یا «کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا» یکی از پرکاربردترین روش‌های کروماتوگرافی است. از این تکنیک پیشرفته برای جداسازی و شناسایی مواد مختلف، به ویژه ترکیباتی که به دلایل مختلف با روش‌های دیگر آزمایشگاهی قابل اندازه‌گیری نیستند، استفاده می‌شود. یکی از مهم‌ترین کاربردهای HPLC سنجش سطح خونی داروها به منظور تعیین سطح مناسب دارویی در بدن بیمار (TDM) است. از دیگر موارد کاربرد HPLC، اندازه‌گیری آمینواسیدهای خونی است که برای بررسی و تشخیص بیماری‌های متابولیک از جمله بیماری فنیل کتنوری، هموسیستونوری و غیره به‌کار می‌رود. تشخیص زودهنگام بیماری‌های متابولیک می‌تواند از اثرات و عوارض سوء این بیماری‌ها که گاه می‌تواند اثرات مادام‌العمر داشته باشد پیشگیری کند.

بازگشت به دسته‌بندی آزمایش‌ها

HPLC از دو فاز ثابت و متحرک تشکیل شده است که فاز ثابت جامد و یا مایع (مواد متراکم شده درون ستون) و فاز متحرک مایع است. این روش با استفاده از فاز متحرک، ترکیبات یک مخلوط را روی فاز ثابت جدا می‌کند. در ابتدا ترکیبات در یک حلال حل می‌شوند، سپس تحت فشار بالا داخل یک ستون کروماتوگرافی جریان می‌یابند و به‌این‌ترتیب ترکیبات مخلوط در ستون از هم جدا می‌شوند.

میزان تفکیک‌پذیری به مقدار میان‌کنش بین ترکیبات حل‌شده و فاز ثابت بستگی دارد. انتخاب حلال‌ها و فازهای ثابت مختلف می‌تواند موجب تغییر میان‌کنش جسم حل‌شده با فازهای متحرک و ثابت شود. حساسیت بالا، سازگاری سریع آن برای انجام اندازه‌گیری‌های کمی، و کاربرد گسترده آن در زمینه‌های مختلف علوم و صنعت موجب شده که HPLC به عنوان یکی از روش‌های بسیار کارآمد رشد سریعی را در بین روش‌های جداسازی تجزیه‌ای داشته باشد.

HPLC یک فرآیند جذب سطحی پویا است. هنگامی که مولکول‌های ماده مورد آزمایش از میان دانه‌های متراکم و متخلخل ستون حرکت می‌کنند، جذب سطحی می‌شوند. در روش‌های HPLC انواع مختلفی از نیروهای جذب سطحی، ممکن است در فرآیند بازداری مؤثر باشند. مهمترین میان‌کنش‌ها در جداسازی فاز معکوس، میان‌کنش‌های آبگریز، در روش فاز نرمال، میان‌کنش‌های قطبی، و میان‌کنش‌های یونی نیز در کروماتوگرافی تبادل یونی، موجب بازداری ترکیبات می‌شوند. همه این میان‌کنش‌ها به صورت رقابتی با یکدیگر عمل می‌کنند. مولکول‌های مورد تجزیه با مولکول‌های حلال شوینده، برای جذب سطحی روی مکان‌های فعال فاز ثابت رقابت می‌کنند. بنابراین هر چه مولکول‌های مورد تجزیه، میان‌کنش قوی‌تری با سطح داشته باشند، میان‌کنش شوینده ضعیف‌تر بوده و ماده مورد تجزیه زمان طولانی‌تری روی سطح فاز ثابت باقی می‌ماند.

مزایای HPLC

  • استفاده از روش HPLC بسیار آسان است.
  • مدت زمان لازم برای آنالیز بسیار اندک است.
  • در سیستم HPLC دو فاز ثابت و متحرک با مکانیسم رقابتی عمل می‌کنند که باعث انجام آنالیزهای دقیق می‌شود.
  • برای هر گروه از ترکیبات خاص، دتکتورهای انتخابی ویژه‌ای در این روش وجود دارد که کمیت و کیفیت آنالیز را به بهترین صورت ممکن افزایش می‌دهند.
  • ترکیبات آلی ناپایدار و غیر‌فرار به سادگی آنالیز می‌شوند.
  • جداسازی، خالص‌سازی و شناسایی پروتئین‌ها و ترکیبات آلی به‌ویژه ترکیبات دارویی با این روش به خوبی انجام می شود.
  • آنالیز کمّی با حساسیت و دقت زیادی امکان‌پذیر است.
  • قابلیت تعیین ساختار پلیمرها
  • قابلیت مقایسه ساختار پروتئین‌های مختلف
  • هرگونه ناخالصی با قطبیت‌های مختلف، قابل تشخیص است.
  • وجود ناخالصی‌های با وزن مولکولی بسیار بالا قابل تشخیص است.
  • وجود آب در نمونه‌های آزمایشی مشکلی در طی آنالیز به‌وجود نمی‌آورد.
  • مولکول‌های آب دارای پیوند هیدروژنی قابل ارزیابی است.
  • سهولت تجدید‌پذیری (Reproducibility) از مزیت‌های اصلی سیستم HPLC محسوب می‌شود.

انجام منظم برنامه‌های کنترل کیفی مطابق استانداردهای روز، و دقت بالای انجام آزمایش‌ها، موجب ارائه نتایج بدون خطا در این بخش می‌شود.

Agilent 1100 HPLC

محصول Agilent Technologies آمریکا

آزمایش HPLC یکی از پرکاربردترین و سریع‌ترین روش‌های جداسازی محلول‌های مایع، و تعیین و تحلیل اجزای آن است. آزمایشگاه نانو ارومیه برای افزایش سطح توانمندی خود در بررسی کامل‌تر و جامع‌تر آزمایش‌های بیماران، این بخش مهم را در قالب مجموعه خود قرار داده است.
برخی از توانایی‌های HPLC در آزمایشگاه‌های تشخیصی شامل این موارد است:

  • جداسازی و شناسایی ترکیبات آلی در نمونه مجهول
  • کاربرد برای اسیدهای آمینه
  • جداسازی، خالص‌سازی و شناسایی پروتئین‌ها اسیدهای نوکلئیک، هیدروکربن‌ها، داروها، ترپنوئیدها، حشره‌کش‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها، استروئیدها، گونه‌های آلی، و گروهی از مواد گوناگون معدنی
  • برخی از آزمایش‌های مربوط به تعیین غلظت داروها

یکی از تجهیزات اصلی آزمایشگاه نانو در این بخش، Agilent 1100 HPLC است که در بررسی Vit D3 و انواع اسیدهای آمینه کاربرد دارد. این دستگاه محصول شرکت Agilent Technologies و یک سیستم کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) از نوع ماژولار است که با نرم‌افزار ChemStation کنترل می‌شود و یکی از پرکاربردترین و قابل‌اعتمادترین سیستم‌های موجود در بازار است. این دستگاه می‌تواند انواع مختلف LC از جمله گرادیان، ایزوکراتیک، فاز معمولی، فاز معکوس، تبادل یونی، حذف اندازه و کروماتوگرافی میل ترکیبی را انجام دهد.

از جمله مهم‌ترین آزمایش‌هایی که به روش HPLC انجام می‌شود:

مزایای انجام آزمایش‌های HPLC در

آزمایشگاه نانو

آزمایشگاه پاتوبیولوژی نانو، مجهزترین مجموعه آزمایشگاهی بخش غیردولتی در ارومیه و آذربایجان‌غربی است که از اواخر سال ۱۳۹۷ در خدمت جامعه پزشکی و بیماران مراجعه‌کننده قرار گرفته است. این مجموعه در محیطی ایمن با بهره‌گیری از آخرین تجهیزات آزمایشگاهی دنیا، تیم تخصصی مجرب شامل پزشکان آزمایشگاهی و متخصصین آسیب‌شناسی بالینی و تشریحی، مفتخر به ارائه خدماتی با بالاترین دقت و کیفیت به مراجعان عزیز از منطقه شمال‌غرب کشور و کشورهای همجوار است.

آشنایی بیشتر با آزمایشگاه نانو