زایمان سزارین

زایمان سزارین  (C-section)یک روش جراحی است که از طریق ایجاد برش‌هایی در شکم و رحم برای زایمان استفاده می‌شود.

اگر فردی عوارض بارداری را تجربه کرده باشد و یا قبلا تجربه زایمان سزارین داشته باشد و قصد زایمان طبیعی را نداشته باشد، زایمان سزارین از قبل برنامه ریزی می‌شود. با این حال، اغلب نیاز به سزارین در دوران بارداری مشخص نمی‌شود تا زمانی‌که زمان زایمان نزدیک شده باشد.

اگر باردار هستید، داشتن اطلاعات کافی درمورد زایمان سزارین و مراقبت‌های بعد از آن ضروری است.

زایمان سزارین چه زمانی انجام می‌شود؟

گاهی اوقات سزارین برای مادر و نوزاد بی خطرتر از زایمان طبیعی است. پزشک ممکن است سزارین را توصیه کند اگر:

فرایند زایمان پیشرفت نکند:

  • توقف فرایند زایمان طبیعی یکی از شایع ترین دلایل سزارین است. اگر دهانه رحم با وجود انقباضات شدید طی چند ساعت به اندازه کافی باز نشود، ممکن است زایمان متوقف شود و نیاز باشد برای بدنیا آوردن نوزاد از جراحی سزارین استفاده کنند.

شرایط جسمی نوزاد مناسب زایمان طبیعی نباشد:  

  • اگر پزشک مورد تغییرات در ضربان قلب نوزاد نگران است، سزارین می‌تواند بهترین گزینه باشد.

نوزاد یا نوزادان در وضعیت نامناسبی در داخل رحم مادر قرار داشته باشند:

  • اگر در اواخر بارداری ابتدا پاها یا باسن نوزاد وارد کانال زایمان شوند یا اینکه نوزاد به پهلو یا شانه (عرضی) قرار داشته باشد، سزارین ایمن‌ترین راه برای زایمان است.

نوزاد چندقلو باشد:

  • اگر نوزاد دوقلو باشد و نوزاد پیشرو در وضعیت غیر‌طبیعی در داخل رحم قرار گرفته باشد یا اگر نوزادان سه قلو یا بیشتر باشند، زایمان سزارین گزینه بهتری است.

مشکلی در جفت وجود داشته باشد:

  • اگر جفت دهانه دهانه رحم را پوشانده باشد که به آن جفت سرراهی (placenta previa) می‌گویند، زایمان سزارین توصیه می‌شود.

افتادگی بندناف:

  • اگر یک حلقه از بند ناف جلوتر از نوزاد در دهانه رحم قرار گیرد، زایمان سزارین توصیه می‌شود.

مشکلات جسمی مادر باردار:  

  • درصورت داشتن بیماری‌های قلبی و مغزی و همچنین  داشتن عفونت تبخال تناسلی فعال در زمان زایمان، سزارین گزینه بهتری است.

 انسداد و گرفتگی مجرای زایمان:

  • اگر فیبروم بزرگی مجرای زایمان را مسدود کرده باشد، شکستگی شدید لگن وجود داشته باشد یا نوزاد به دلایلی دچار هیدروسفالی شدید یا بزرگی سر باشد لازم است زایمان سزارین انجام می‌شود.

قبلا زایمان سزارین داشته باشد:

  • در اغلب موراد امکان انجام زایمان طبیعی VBAC وجود دارد اما در برخی موارد، پزشک ممکن است زایمان سزارین را توصیه کند.

برخی از خانم‌ها برای جلوگیری از عوارض احتمالی زایمان طبیعی یا به‌خاطر راحتی زایمان برنامه‌ریزی‌شده، برای اولین نوزاد خود درخواست زایمان سزارین می‌کنند.اما، اگر فردی قصد دارد چندین فرزند داشته باشد از این کار منع می‌شود. خانم‌هایی که چندین زایمان سزارین انجام می‌دهند در معرض خطر بیشتری از جهت مشکلات جفت و همچنین خونریزی شدید قرار دارند که ممکن است به برداشتن رحم با جراحی (هیسترکتومی) نیاز شود.

اگر برای اولین زایمان خود، قصد دارید زایمان سزارین برنامه‌ریزی شده را انجام دهید، با پزشک مشورت کنید تا بهترین تصمیم را برای شما و نوزاد بگیرد.

نیاز به مشاوره درمورد بارداری دارید؟

همکاران ما در آزمایشگاه نانو ارومیه با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ و یا از طریق واتساپ با شماره ۰۹۱۴۸۰۵۲۷۲۴ منتظر دریافت سؤالات و رزرو وقت آزمایش و راهنمایی شما عزیزان هستند.

همچنین در آزمایشگاه نانو برای دریافت نتیجه آزمایش، نیازی به مراجعه حضوری نیست و در صورت درخواست، نتیجه به‌صورت الکترونیکی به تلفن همراه شما ارسال خواهد شد.

خطرهای احتمالی

  • nano-p-tests-i-warning-1

    مانند سایر انواع جراحی‌های بزرگ، زایمان سزارین نیز دارای خطراتی است.

خطرهای احتمالی برای نوزاد عبارتند از:

  • مشکلات تنفسی: نوزادانی که با زایمان سزارین متولد می‌شوند، بیشتر در معرض ابتلا به تاکی‌پنه‌گذرا (transient tachypnea) هستند. این بیماری یک مشکل تنفسی است که با تنفس سریع غیرعادی در چند روز اول پس از تولد مشخص می‌شود.
  • آسیب ناشی از جراحی: اگرچه نادر است، اما ممکن است در حین جراحی، بریدگی‌های تصادفی روی پوست نوزاد ایجاد شود.
خطرهای احتمالی برای مادر عبارتند از:
  • عفونت: پس از سزارین، خطر ابتلا به عفونت پوشش داخلی رحم (اندومتریت) وجود داشته باشد.
  • خون‌ریزی پس از زایمان: سزارین ممکن است باعث خون‌ریزی شدید در حین و بعد از زایمان شود.
  • واکنش به بیهوشی: واکنش‌های نامطلوب به هر نوع بیهوشی ممکن است اتفاق بیفتد.
  • لخته‌شدن خون: سزارین ممکن است خطر ایجاد لخته‌خون در داخل رگ‌های عمقی، به ویژه در پاها یا اندام‌های وابسته به لگن (ترومبوز ورید عمقی) را افزایش دهد. اگر یک لخته‌خون به ریه‌ها برود و جریان خون را مسدود کند (آمبولی ریه)، آسیب وارد شده می‌تواند باعث مرگ شود.
  • عفونت زخم جراحی: ممکن است محل برش‌یافته در حین جراحی سزارین عفونت کند.
  • آسیب جراحی: اگرچه نادر است، اما آسیب‌ به مثانه یا روده در طول زایمان سزارین می‌تواند اتفاق بیفتد. اگر آسیب جراحی در حین سزارین رخ دهد، ممکن است جراحی‌های دیگر نیز انجام شوند.
  • افزایش خطرات در بارداری‌های آینده: برخلاف زایمان طبیعی، پس اززایمان سزارین، خطر زایمان‌های بعدی بیشتر خواهد بود. هر چه تعداد سزارین‌های انجام شده بیشتر باشد، خطر جفت سرراهی و شرایطی که در آن جفت به طور غیرطبیعی به دیواره رحم متصل می‌شود (جفت آکرتا) بیشتر می‌شود. اگر در صورت داشتن تجربه زایمان سزارین، در بارداری‌های بعدی زایمان طبیعی انجام دهید، خطر پارگی رحم در امتداد خط اسکار ناشی از سزارین قبلی (پارگی رحم) وجود خواهد داشت.

چگونه برای زایمان سزارین آماده شویم؟

اگر سزارین از قبل برنامه‌ریزی شده‌باشد، افرادی که بیماری و یا شرایط جسمانی خاصی دارند باید با متخصص بیهوشی در مورد احتمال افزایش عوارض بیهوشی صحبت کنند.

ممکن است پزشک قبل از سزارین آزمایش‌های خون خاصی را توصیه کند. این آزمایش‌ها نوع گروه‌خونی و سطح هموگلوبین- جزء اصلی گلبول‌های قرمز خون- را تعیین می‌کنند. این آزمایش‌ها به این دلیل انجام می‌شوند که ممکن است در طول عمل سزارین نیاز به انتقال خون باشد، و این اطلاعات به تیم جراحی کمک خواهند کرد.

 حتی اگر برای زایمان طبیعی برنامه‌ریزی کرده‌اید، باید برای موارد غیرمنتظره آماده شوید. در مورد زایمان سزارین قبل از نزدیک شدن به زمان تولد نوزاد، از پزشک سوال کنید و نگرانی‌های خود را با او در میان بگذارید و شرایطی را که ممکن است مجبور به انجام زایمان سزارین شوید را بپرسید، زیرا اگر شرایط اضطراری بوجود بیاید و مجبور به انجلم سزارین شوید، دیگر فرصتی برای مشورت با پزشک و توضیح در مورد این روش و چگونگی انجام آن وجود نخواهد داشت.

پس از سزارین، به استراحت و ریکاوری نیاز دارید. برای هفته‌های پس از تولد نوزاد، از اطرافیان برای انجام کارهای روزمره و مراقبت از نوزاد، کمک بگیرید.

اگر قصد ندارید بچه دیگری به دنیا بیاورید، با پزشک یا ماما در مورد کنترل طولانی مدت برگشت‌پذیر بارداری یا کنترل دائمی بارداری صحبت کنید.

قبل از زایمان سزارین

در حالی که این فرآیند می‌تواند متفاوت باشد، بسته به دلیل انجام این روش، در اکثر سزارین‌ها موارد زیر اتفاق می‌افتد:

در خانه:

  • ممکن است پزشک از شما بخواهد تا شب قبل و صبح عمل سزارین، با یک صابون ضدعفونی‌کننده دوش بگیرید. ۲۴ ساعت قبل از عمل موهای ناحیه تناسلی را نتراشید. زیرا می‌تواند خطر عفونت محل جراحی را افزایش دهد. اگر موهای ناحیه تناسلی نیاز به برداشتن داشته باشد، درست قبل از جراحی توسط کادر جراحی کوتاه می‌شود.

در بیمارستان:

  • داخل شکم پاک‌سازی می‌شود. برای این‌ کار یک لوله (کاتتر) در مثانه قرار می‌گیرد تا ادرار را جمع آوری شود. با استفاده از یک لوله نازک یا کاتتر، تزریق وریدی برای انتقال دارو و سرم استفاده می‌شود.

بیهوشی: اکثر سزارین‌ها با بی‌حسی منطقه‌ای انجام می‌شوند و تنها قسمت پایین بدن را بی‌حس می‌کند و این امکان را فراهم می‌کنند تا در طول عمل بیدار بمانید. روش‌های رایج  شامل بی‌حسی ستون فقرات و بی‌حسی اپیدورال است. در مواقع اورژانسی بیهوشی عمومی انجام می‌شود. با بیهوشی عمومی، در طول زایمان نمی توانید چیزی را ببینید، احساس کنید یا بشنوید.

برش‌هایی که در طول سزارین استفاده می‌شود شامل:

برش رحم

برش شکم

برش شکمی

ابتدا برش شکمی ایجاد می‌شود. این برش یا یک برش عمودی بین ناف و موهای ناحیه تناسلی است (سمت چپ). یا معمولاً یک برش افقی در پایین شکم (راست) است.

برش‌های رحم

پس از برش شکم، پزشک برشی را در رحم ایجاد می‌کند. برش‌های عرضی در رحم کم‌تر انجام می‌شوند (بالا سمت چپ)

بعد از عمل سزارین

پس از سزارین، چند روز در بیمارستان بستری می‌شوید. برای کاهش درد ناشی از جراحی، لازم است تا داروهای تسکین‌دهنده درد مصرف کنید.
هنگامی که اثرات بیهوشی ازبین رفتند، توصیه می‌شود تا مایعات مصرف کنید و به آهستگی قدم بزنید. راه‌رفتن باعث جلوگیری از یبوست و ترومبوز سیاهرگی عمقی می‌شود. پرستار محل برش جراحی را برای علائم عفونت احتمالی بررسی می‌کند. اگر کاتتر مثانه داشتید، در اسرع وقت برداشته می‌شود.
زمانی‌که آمادگی لازم را پیدا کردید، می‌توانید شیردهی را آغاز کنید. پرستار یا ماما در مورد نحوه صحیح شیردهی و مراقبت از نوزاد به شما کمک می‌کند. با در نظرگرفتن اینکه به نوزاد شیر می‌دهید، داروهای مسکن تجویز خواهند شد. قبل از مرخص‌شدن از بیمارستان، در مورد مراقبت‌های بعد از عمل، با پرستار یا ماما صحبت کنید.

مراقبت‌های بعد از زایمان

در طول فرآیند بهبودی بعد از زایمان سزارین، احساس خستگی طبیعی است. برای تسریع سرعت بهبودی موارد زیر را رعایت کنید:
  • به اندازه کافی استراحت کنید: در چند هفته اول بعد از عمل، از بلند کردن وسایل سنگین‌تر از نوزاد خودداری کنید. وقتی به حالت چمباتمه زدن نشسته‌اید، بلند نشوید و از انجام فعالیت‌های سخت که انرژی زیادی می‌خواهند بپرهیزید، زیرا زمان بهبودی را طولانی تر می‌کنند.
  • برای تسکین درد از داروهای مسکن استفاده کنید: از داروهایی مثل ایبوپروفن، استامینوفن یا سایر داروها را برای تسکین درد استفاده کنید. اکثر داروهای مسکن برای زنان شیرده بی‌خطر هستند. برای تسکین درد برش جراحی، می‌توانید از پد گرم‌کننده استفاده کنید.
  • از رابطه جنسی خودداری کنید: برای جلوگیری از عفونت، تا شش هفته پس از زایمان، از رابطه‌جنسی خودداری کنید.

همپنین تا زمانی‌که زخم محل جراحی بهبود پیدا کند و بتوانید به راحتی ترمز کنید وبدون نیاز به داروهای مسکن، تمرکز کافی برای کنترل ماشین داشته باشید، رانندگی نکنید. ممکن است یک تا دو هفته طول بکشد تا برای رانندگی آمادگی کافی پیدا کنید.

علائم زیر نشان‌دهنده عفونت محل جراحی هستند و باید به پزشک مراجعه کنید:
  • check-box
    تب
  • check-box
    خون‌ریزی شدید
  • check-box
    متورم‌شدن، قرمزی و خروج ترشحات از محل برش
  • check-box
    درد شدیدتر از حالت معمول که با مسکن نیز تسکین پیدا نمی‌کند
داشتن علائم زیر مدت کوتاهی پس از زایمان نشان‌دهنده افسردگی پس از زایمان است:
  • check-box
    خستگی شدید
  • check-box
    و لذت نبردن از زندگی
  • check-box
    نوسانات خلقی شدید
  • check-box
    از دست دادن اشتها

اگر بعد از یک الی دو هفته این علائم از بین نرفتند، در مراقبت از نوزاد یا انجام کارهای روزانه دچار مشکل شدید، یا قصد آسیب رساندن به خود یا نوزاد را داشتید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

سخن پایانی

مراقبت پس از زایمان، یک فرآیند مداوم است. در عرض ۱۲ هفته پس از زایمان، برای ارزیابی کلی سلامتی خود به پزشک مراجعه کنید. در مورد پیشگیری از بارداری، زمان مناسب برای تولد نوزاد بعدی، اطلاعات مربوط به مراقبت و تغذیه نوزاد، عادات خواب و مسائل مربوط به خستگی خود، با پزشک صحبت کنید. پزشک یک معاینه فیزیکی کلی انجام می‌دهد که شامل چک کردن شکم، واژن، دهانه رحم و رحم است تا از روند بهبودی اطمینان حاصل شود.

دانستنی‌های بیشتر درباره

زایمان و وضع حمل

همراه با شما در مسیر سلامتی مادر و فرزند

بارداری، دورانی شگفت‌انگیز در زندگی خانوادگی است که موجی از خوشبختی و امید را با خود به‌همراه دارد.

اطمینان از سلامت مادر و فرزند در این مسیر، نیازمند مراقبت و نظارت منظم توسط مادر، اطرافیان، و همچنین تیم پزشکی است. در تمام این مسیر برای سنجش سلامتی شما و نوزادی که در آینده به خانواده شما خواهد پیوست، آزمایشگاه نانو در ارومیه همواره در کنار شماست.

همکاران ما در آزمایشگاه نانو ارومیه با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ و یا از طریق واتساپ با شماره ۰۹۱۴۸۰۵۲۷۲۴ منتظر دریافت سؤالات شما در زمینه بارداری و رزرو وقت آزمایش برای شما عزیزان هستند.