آشنایی با

دیابت بارداری

دیابت بارداری نوعی دیابت در افراد باردار است که قبل از بارداری تشخیص داده می‌شود. این می‌تواند دیابت نوع ۱ یا دیابت نوع ۲ باشد.

تشخیص دیابت بارداری می‌تواند برای پزشک زنان و زایمان چالش‌بر‌انگیز باشد زیرا، نیاز به نظارت مکرر و تنظیم داروها دارد تا از قرار گرفتن گلوکز خون در محدوده‌ی مناسب، اطمینان حاصل شود. همچنین به معنای خطر بالای بروز عوارض برای مادر و جنین است.

این مقاله انواع دیابت‌های بارداری، علائم، درمان، عوارض و چگونگی کنار آمدن با آن را بررسی خواهد کرد.

انجام

انواع تست‌های تخصصی دیابت در ارومیه

مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.

  • glucosemeter

    غربالگری دیابت

    یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟

  • test-tube-1

    آزمایش HbA1c (A1c)

    تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت

  • data

    تست‌های روتین دیابت

    معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری

انواع دیابت بارداری

دیابت‌هایی که ممکن است قبل از بارداری به آنها مبتلا شوید شامل دیابت نوع ۱ یا دیابت نوع ۲ است. انواع دیگر دیابت کمتر رایج هستند.

دیابت نوع ۱ به این معنی است که بدن انسولین کافی یا کلاً انسولین را تولید نمی‌کند. انسولین هورمونی است که به سلول‌های شما کمک می‌کند تا از قند خون به عنوان انرژی استفاده کنند. در صورت ابتلا به دیابت نوع ۱ نیاز به مصرف روزانه انسولین خواهید داشت.

دیابت نوع ۲ رایج‌ترین نوع دیابت است. این نوع دیابت زمانی ایجاد می‌شود که بدن از انسولین به خوبی استفاده نکند و منجر به افزایش سطح قند درخون شود.

علائم دیابت بارداری

ماه‌ها تا سال‌ها ممکن است طول بکشد تا علائم دیابت نوع ۱ بروز دهد. اما زمانی که علائم بروز دادند می‌توانند به سرعت شدت پیدا کنند. دیابت نوع ۱ اغلب در دوران کودکی، نوجوانی یا جوانی شروع می‌شود.

دیابت نوع ۲ سال‌ها طول می‌کشد تا بروز دهد و برخی از افراد هیچ‌وقت متوجه علائم آن نمی‌شوند. این نوع دیابت اغلب در بزرگسالی شروع می‌شود. اگرچه، کودکان و نوجوانان بیشتری در حال بروز علائم هستند.

علائم هر دو نوع دیابت ممکن است شامل:

  • double-check-1
    تکرر ادرار، به‌خصوص در شب
  • double-check-1
    افزایش تشنگی و گرسنگی
  • double-check-1
    تاری‌دید
  • double-check-1
    بی‌حسی و گزگز پا‌ها یا دست‌ها
  • double-check-1
    بهبود آهسته زخم‌ها یا بریدگی‌ها
  • double-check-1
    افزایش عفونت

همچنین، دیابت نوع ۱ می‌تواند شامل علائمی مانند حالت تهوع، شکم‌درد یا استفراغ باشد.

علل دیابت بارداری

دیابت نوع ۱ به دلیل واکنش سیستم خود‌ایمنی ایجاد می‌شود و بدن سلول‌های پانکراسی که انسولین تولید می‌کنند را تخریب می‌کند. گاهی اوقات علت این نوع دیابت ژنتیک است ولی عوامل محرک محیطی نیز می‌توانند با وراثت و ژنتیک تعامل داشته و منجر به دیابت نوع ۱ شوند. دیابت نوع ۱ فارغ از رژیم غذایی، سبک زندگی و یا وزن فرد ایجاد می‌شود.

علل و عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ به شرح زیر است:

  • double-check-1
    داشتن اضافه وزن
  • double-check-1
    سبک زندگی کم‌تحرک
  • double-check-1
    مقاومت به انسولین
  • double-check-1
    ژنتیک

تشخیص

تست خون می‌تواند با اندازه‌گیری سطح قند خون نشان دهد که به دیابت بارداری مبتلا هستید یا نه. این تست همراه با علائم، سابقه‌ی پزشکی، سابقه‌ی خانوادگی و دیگر عوامل به پزشک کمک می‌کند تا دیابت بارداری را تشخیص دهد.

آزمایش‌های خون رایج تشخیص دیابت شامل موارد زیر است:

  • double-check-1
    آزمایش گلوکز پلاسمای ناشتا (FPG): اندازه‌گیری گلوکز خون در یک ساعت صبح، پس از حداقل ۸ ساعت ناشتایی.
  • double-check-1
    آزمایش A1C: مقدار سطح قند خون را در ۳ ماه گذشته فراهم می‌کند.
  • double-check-1
    آزمایش تصادفی گلوکز خون (قند خون): این آزمایش زمانی انجام می‌گیرد که علائم بروز داده‌اند و پزشک نمی‌خواهد ۸ ساعت صبر کند تا ناشتا باشید.

درحالی که، آزمایش خون می‌تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد که آیا به دیابت مبتلا هستید یا نه، نوع دیابت را مشخص نمی‌کند. در صورت ابتلا به دیابت نوع ۱ در خونِ خود اتوآنتی‌بادی خواهید داشت.

درمان

درمان دیابت نوع ۱ شامل تزریق روزانه‌ی انسولین، استفاده از پمپ انسولین و بررسی‌های منظم قند خون است. پزشک در مورد این که چه زمانی باید سطح قند خون خود را بررسی کنید، سطح هدف این بررسی چند است و هر چند وقت یک‌بار باید صورت بگیرد اطلاع خواهد داد.

ورزش منظم، روش‌های کاهش استرس، رفتارهای متناسب با سبک زندگی سالم و کنترل فشار و کلسترول خون نیز ضروری است.

درمان دیابت نوع ۲ شامل ترکیب چندین نوع درمان است. مانند دارو‌ و تغییر در سبک زندگی. علاوه‌بر این، مدیریت سطح گلوکز، کلسترول و فشار خون نیز مهم است.

در صورتی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستید همه‌ی این‌ها می‌توانند با هم مرتبط باشند.

 

انواع دیگر درمان و روش‌های مدیریت عبارت‌اند از:

 

  • double-check-1
    ترک سیگار
  • double-check-1
    مصرف رژیم غذایی سالم
  • double-check-1
    کاهش وزن در صورت نیاز
  • double-check-1
    انجام فعالیت‌های بدنی
  • double-check-1
    دارو‌های دیابت مانند انسولین یا دیگر دارو‌ها

در دوران بارداری،  روش‌های درمانی شما ممکن است برای کنترل بهتر دیابت نوع ۱ یا ۲ نیاز به تغییر داشته باشد. با پزشک خود صحبت کنید و از آن‌ها بخواهید تا با هم همکاری کرده و به کنترل دیابت در دوران بارداری شما کمک کنند.

عوارض

دیابت‌های کنترل‌نشده‌ی می‌توانند خطراتی را در طول بارداری افزایش دهند مانند:

  • double-check-1
    زایمان زود‌رس
  • double-check-1
    پره‌اکلامپسی (فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار)
  • double-check-1
    قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
  • double-check-1
    افزایش احتمال سزارین (زایمان به‌صورت عمل جراحی)
  • double-check-1
    آسیب ناشی از به دنیا آوردن نوزاد بزرگ
  • double-check-1
    سقط جنین یا مرده‌زایی

مشکلات سلامتی در نوزاد مانند تغییرات ساختاری یا عملکردی از بدو تولد که می‌تواند مغز، نخاع، قلب و دیگر اندام‌های نوزاد را تحت‌تأثیر قرار دهد.

خلاصه

دیابت بارداری نوعی دیابت است که فرد قبل از بارداری به آن مبتلا می‌شود مانند دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲. هر دو این دیابت‌ها به‌خصوص اگر درمان نشوند می‌توانند منجر به عوارضی در بارداری شوند.

حتی اگر دیابت درمان شود، همچنان می‌تواند باعث عوارض بارداری شود. پس نیاز به کنترل بیشتری دارد. تحت کنترل قرار دادن دیابت، بررسی‌های منظم و کنترل استرس می‌تواند تا حد امکان در دوران باردای موجب حفظ سلامت شما شود.

دیابت پایان راه نیست!

دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.

اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.

مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق‌ باشید.

← مجله سلامت دیابت

مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه