آشنایی با

آزمایش HbA1c (A1c) برای سنجش قند خون

آزمایش هموگلوبین A1c میانگین سطح قند خون را در ۲ تا ۳ ماه گذشته نشان می‌دهد. به این آزمایش HbA1c، تست هموگلوبین گلیکوزیله و گلیکوهموگلوبین نیز می‌گویند. این آزمایش بسیار شبیه به میانگین بازی بازیکن بیسبال در یک فصل است. یک بازی نمی‌تواند میزان عملکرد بازیکن را در طول کل دوران حرفه‌ای‌اش نشان دهد. پس نتایج آزمایش یک روزه تصویر کاملی از نحوه‌ی عملکرد درمان را نشان نمی‌دهد.

انجام

انواع تست‌های تخصصی دیابت در ارومیه

مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.

  • glucosemeter

    غربالگری دیابت

    یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟

  • test-tube-1

    آزمایش HbA1c (A1c)

    تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت

  • data

    تست‌های روتین دیابت

    معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری

هموگلوبین چیست؟

هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز یافت می‌شود. رنگ قرمز خون به دلیل هموگلوبین است و وظیفه‌ی آن حمل اکسیژن در سراسر بدن است.

آزمایش A1c چگونه عمل می‌کند؟

قند موجود در خون گلوکز نامیده می‌شود. هنگامی که گلوکز در خون تجمع می‌یابد، به هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز خون می‌چسبد. آزمایش A1c میزان گلوکز متصل‌شده به گلبول‌های قرمز خون را اندازه‌گیری می‌کند.

عمر گلبول‌های قرمز خون حدود ۳ ماه است؛ بنابراین، این آزمایش میانگین سطح گلوکز خون را در ۳ ماه گذشته نشان می‌دهد.

اگر سطح گلوکز خون‌تان در هفته‌های اخیر بالا باشد، نتیجه‌ی آزمایش هموگلوبین A1c نیز بالا خواهد بود.

آزمایش هموگلوبین A1c چیست؟

در افرادی که به دیابت مبتلا نیستند، محدوده‌ی طبیعی سطح هموگلوبین A1c بین ۴ تا ۶/۵ درصد است. سطح هموگلوبین A1c بین ۷/۵٪ و ۴/۶٪ به معنی ابتلا به پیش‌دیابت است و احتمال ابتلای‌تان به دیابت بیشتر است. سطح ۵/۶ درصد یا بالاتر به معنای ابتلا به دیابت است.

افرادی که به دیابت مبتلا هستند به‌طور مرتب به انجام این آزمایش نیاز دارند. از تست A1c برای تشخیص دیابت و نوع درمان مورد نیاز استفاده می‌شود.

سطح هدف A1c

سطح هدف A1c برای افراد مبتلا به دیابت معمولاً کم‌تر از ۷٪ است. هر‌چه سطح هموگلوبین A1c بالاتر باشد، خطر ابتلا به عوارض مرتبط با دیابت بیشتر است. افرادی که به مدت طولانی دیابت خود را درمان نکنند، ممکن است نتیجه‌ی آزمایش بیشتر از ۸ درصد باشد.

در صورتی که به دیابت مبتلا هستید و سطح قند خون‌تان بیشتر از سطح هدف است، ممکن است پزشک برنامه‌ی درمانی‌تان را برای پایین آوردن سطح قند خون‌تات تغییر دهد.

ترکیب رژیم غذایی، ورزش و دارو می‌تواند سطح قند خون‌تان را پایین بیاورد.

افراد مبتلا به دیابت باید هر سه ماه یک‌بار آزمایش A1c را انجام دهند تا مطمئن شوند که قند خون‌شان در محدوده‌ی هدف قرار دارد. اگر دیابت را به‌خوبی مدیریت کنید، ممکن است بتوانید آزمایش را در بازه‌ی زمانی دیر‌تر انجام دهید.

در افراد مبتلا به بیماری‌های مرتبط با هموگلوبین، مانند کم‌خونی، ممکن است نتایج این آزمایش گمراه‌کننده باشد. سایر مواردی که می‌توانند بر نتایج هموگلوبین A1c تأثیر بگذارند شامل: مکمل‌هایی مانند ویتامین C و E و سطح کلسترول بالا است. بیماری کلیوی و بیماری کبد نیز ممکن است بر نتایج این آزمایش تأثیر بگذارد.

هر چند‌وقت یک‌بار باید این آزمایش را انجام داد؟

به محض تشخیص ابتلا به دیابت، احتمالاً پزشک بخواهد که آزمایش A1c را انجام دهید. همچنین اگر پزشک مشکوک شود که به دیابت مبتلا هستید این آزمایش را تجویز می‌کند. این آزمایش یک سطح هدف را تعیین می‌کند تا بتوان میزان قند خون را به‌خوبی کنترل کرد.

بازه‌ی زمانی انجام آزمایش به موارد زیر مربوط است:

  • double-check-1
    نوع دیابت
  • double-check-1
    مدیریت قند خون
  • double-check-1
    برنامه درمانی

اگر به پیش‌دیابت مبتلا هستید، احتمالاً سالی یک‌بار این آزمایش را انجام دهید، زیرا احتمال ابتلای‌تان یه دیابت زیاد است.

اگر به دیابت نوع دو مبتلا هستید و از انسولین استفاده نمی‌کنید و سطح قند خون‌تان معمولاً در محدوده‌ی هدف قرار دارد، ممکن است دوبار در سال به این آزمایش نیاز داشته باشید.

اگر به دیابت نوع یک مبتلا هستید، می‌توانید سالی ۳ تا ۴ بار این آزمایش را انجام دهید.

همچنین اگر برنامه‌ی دیابت‌تان تغییر کند یا شروع به مصرف داروی جدیدی کنید، ممکن است به آزمایش‌های بیشتری نیاز داشته باشید.

این آزمایش نیاز به ناشتایی ندارد و می‌توانید درهر ساعت از روز آن را انجام دهید.

دیابت پایان راه نیست!

دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.

اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.

مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق‌ باشید.

← مجله سلامت دیابت

مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه