آشنایی با

علل بروز دیابت نوع ۲ در کودکان، تشخیص و درمان

دیابت نوع ۲ نوعی بیماری مزمن است که بر نحوه استفاده بدن از قند (گلوکز) برای تامین انرژی تأثیر می‌گذارد. وقتی سطح گلوکز خون کودک بیش از حد بالا باشد، می‌تواند به مرور زمان منجر به بروز عوارضی شود. دیابت نوع ۲ به طور فزاینده‌ای در کودکان و نوجوانان در حال افزایش است.

کودکان مبتلا به دیابت نوع ۲ باید سطح قند خون خود را کنترل کنند. همچنین ممکن است به داروهای خوراکی منظم یا تزریق انسولین نیاز داشته باشند.

این مقاله، مروری بر دیابت نوع ۲ در کودکان، از جمله علائم، عوامل خطر و گزینه‌های درمانی ارائه می‌دهد.

دیابت نوع ۲ چیست؟

کودکان و نوجوانان مبتلا به دیابت نوع ۲ نمی‌توانند از گلوکز برای تأمین انرژی استفاده کنند و سطح آن در خون بسیار بالا می‌رود.

لوزالمعده عضوی است که هورمون انسولین را تولید کرده و به گلوکز اجازه می‌دهد وارد سلول‌های بدن شده و برای تولید انرژی استفاده شود. وقتی سلول‌های کودک به طور طبیعی به انسولین پاسخ نمی‌دهند، پانکراس، هورمون بیشتری تولید می‌کند. در نهایت، پانکراس نمی‌تواند ثبات خود را حفظ کند و سطح گلوکز خون بسیار بالا می‌رود. این اتفاق منجر به دیابت نوع ۲ می‌شود.

کودکان و نوجوانان مبتلا به دیابت نوع ۲ در معرض افزایش خطر بیماری قلبی، از دست دادن بینایی، بیماری کلیوی و سایر مشکلات سلامتی هستند.

علائم در کودکان

بسیاری از کودکان و نوجوانان مبتلا به دیابت نوع ۲ علائمی ندارند. علائم ممکن است در طول زمان ایجاد شوند. ممکن است علائم قند خون پایین یا بالا را در کودک خود مشاهده کنید، از جمله:

  • double-check-1
    افزایش تشنگی یا خشکی دهان
  • double-check-1
    گرسنگی بیش از حد معمول
  • double-check-1
    افزایش ادرار
  • double-check-1
    خستگی
  • double-check-1
    تاری دید
  • double-check-1
    زخم هایی که خوب نمی‌شوند
  • double-check-1
    عفونت‌های مکرر

انجام

انواع تست‌های تخصصی دیابت در ارومیه

مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.

  • glucosemeter

    غربالگری دیابت

    یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟

  • test-tube-1

    آزمایش HbA1c (A1c)

    تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت

  • data

    تست‌های روتین دیابت

    معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری

علل

علت دقیق دیابت نوع ۲ ناشناخته است، اما ژنتیک نقش مهمی را ایفا می‌کند. دیابت نوع ۲ زمانی رخ می‌دهد که کودک یا نوجوان در طول زمان، مقاومت به انسولین داشته باشد. مقاومت به انسولین به ناتوانی سلول‌ها در پاسخ به انسولین و استفاده از گلوکز برای تولید انرژی اشاره دارد.

وقتی غذا می‌خوریم، غذا تجزیه می‌شود و قند وارد جریان خون می‌شود. این امر پانکراس را تحریک می‌کند تا انسولین بسازد و به گلوکز اجازه می‌دهد وارد سلول‌ها شده و از آن‌ها برای تولید انرژی استفاده شود. وقتی سلول‌ها نتوانند به انسولین پاسخ دهند، گلوکز در جریان خون باقی می‌ماند.

عوامل خطر

چندین عامل خطر شناخته شده برای دیابت نوع ۲ در کودکان وجود دارد. این موارد عبارتند از:

  • double-check-1
    تشخیص پیش‌دیابت (سطوح قند خون بالا که به اندازه کافی بالا نیست تا به عنوان دیابت تشخیص داده شود)
  • double-check-1
    سابقه‌ی خانوادگی
  • double-check-1
    وزن بدن در محدوده اضافه وزن یا چاقی
  • double-check-1
    عدم فعالیت بدنی
  • double-check-1
    رژیم غذایی سرشار از قند، گوشت قرمز، غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی‌های شیرین
  • double-check-1
    سطح بالای تری گلیسیرید (نوعی چربی در خون)
  • double-check-1
    سطح پایین لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) (کلسترول خوب در نظر گرفته می‌شود)
  • double-check-1
    سندرم متابولیک (گروهی از بیماری‌ها که خطر ابتلا به بیماری قلبی، دیابت نوع ۲ و سکته را افزایش می‌دهد)
  • double-check-1
    سندرم تخمدان پلی کیستیک(PCOS)) تخمدان‌هایی که مقدار زیادی آندروژن تولید می‌کنند)

تشخیص

اگر مشکوک هستید که فرزندتان به دیابت نوع ۲ مبتلا است، فوراً به پزشک مراجعه کنید. دیابت نوع ۲ نیاز به درمان مداوم دارد.

پزشک احتمالاً قرار ملاقات را با معاینه فیزیکی و تاریخچه پزشکی کامل شروع می‌کند. آن‌ها از شما در مورد علائم فرزندتان، رژیم غذایی، سطح فعالیت و اعضای خانواده مبتلا به دیابت سؤال می‌کنند.

تست‌های تشخیصی مورد انتظار عبارتند از:

  • double-check-1
    تستA1C :‌ میانگین قند خون را در سه ماه گذشته اندازه‌گیری می‌کند.
  • double-check-1
    آزمایش گلوکز خون ناشتا(FPG): سطح قند خون فعلی را اندازه‌گیری می‌کند که نیاز به ناشتا بودن هشت ساعت قبل از آزمایش دارد.
  • double-check-1
    تست تصادفی گلوکز خون(RPG): سطح فعلی گلوکز خون را بدون ناشتایی اندازه‌گیری می‌کند.

درمان

هدف از درمان دیابت نوع ۲ در کودکان، مدیریت سطح قند خون است. این معمولاً از طریق تغییرات سبک زندگی سالم مانند رژیم غذایی و ورزش انجام می‌شود. اگر تغییرات سبک زندگی بی‌اثر باشد، ممکن است پزشک انسولین یا سایر داروهای دیابت را توصیه کند. پایش منظم قند خون نیز برای درمان کودک مهم است.

اگر بیماری فرزند شما اخیراً تشخیص داده شده است، ممکن است تیم پزشکی شامل پزشک متخصص، یک متخصص تغذیه و سایر ارائه دهندگان نیاز باشد.

تغذیه سالم

یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به مدیریت سطح گلوکز خون و جلوگیری از نیاز به دارو کمک کند. کودکان مبتلا به دیابت نوع ۲ از رژیم غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، آجیل، پروتئین بدون چربی، چربی‌های سالم و فیبر سود می‌برند. یک متخصص تغذیه می‌تواند با خانواده شما برای ایجاد یک برنامه غذایی سالم که شامل غذاهای مورد علاقه فرزند شما و حتی تنقلات گاه به گاه باشد، همکاری کند.

فعالیت بدنی

برای کودکان مبتلا به دیابت نوع ۲، فعالیت بدنی می‌تواند به مصرف گلوکز اضافی کمک کرده و پاسخ بدن به انسولین را بهبود ببخشد. روزانه ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید. این را می‌توان به چند جلسه ۱۰ تا ۱۵ دقیقه‌ای تقسیم کرد. فعالیت‌هایی را انتخاب کنید که فرزندتان از آن‌ها لذت می‌برد. ورزش خانوادگی راهی عالی برای تبدیل فعالیت بدنی به بخشی از زندگی فرزندتان است.

نظارت بر سطح گلوکز خون

نظارت بر سطح گلوکز خون بخش جدایی ناپذیر از درمان برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ است، به ویژه برای کسانی که انسولین یا داروهای دیگری مصرف می‌کنند که می‌تواند باعث کاهش قند خون شود. پزشک توضیح خواهد داد که چگونه و چه زمانی سطح گلوکز خون فرزندتان را بررسی کنید.

داروها

زمانی که تغییرات سبک زندگی در کنترل سطح گلوکز خون کودک مؤثر نباشد، گام بعدی دارو درمانی است که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • double-check-1
    گلومتزا (متفورمین):

    این قرص خوراکی، قندی را که کبد کودک بین وعده‌های غذایی وارد جریان خون می‌کند، کاهش می‌دهد و به سلول‌ها کمک می‌کند تا انسولین را به طور مؤثرتری استفاده کنند.

  • double-check-1
    ویکتوزا (liraglutide) :

    این داروی تزریقی به بدن کمک می‌کند تا بعد از غذا، انسولین بیشتری از پانکراس ترشح کند. عوارض جانبی احتمالی شامل حالت تهوع و اسهال است.

  • double-check-1
    انسولین:

    اگر سطح قند خون کودک شما بالا بماند، ممکن است به تزریق انسولین نیاز داشته باشد. هورمون انسولین اجازه می‌دهد تا قند به سلول‌ها برود و برای تولید انرژی استفاده شود. انسولین ممکن است به شکل طولانی‌اثر یک بار در روز یا به شکل سریع‌الاثر همراه با غذا تجویز شود. معمولاً با سرنگ یا قلم انسولین تجویز می‌شود.

عوارض

عوارض احتمالی دیابت نوع ۲ در کودکان عبارتند از:

  • double-check-1

    قند خون پایین (هیپوگلیسمی) زمانی رخ می‌دهد که سطح گلوکز خون کم‌تر از حد طبیعی باشد. علائم شامل رنگ پریدگی، احساس لرزش، تعریق و تحریک پذیری است.

  • double-check-1

    قند خون بالا (هیپرگلیسمی) زمانی است که سطح گلوکز خون در محدوده بالا باقی بماند. علائم شامل تکرر ادرار، افزایش تشنگی، تاری دید، خستگی و حالت تهوع است.

  • double-check-1
    کتواسیدوز دیابتی(DKA) نوعی بیماری اورژانسی است و زمانی رخ می‌دهد که کمبود شدید انسولین در بدن وجود داشته باشد. علائم شامل خشکی دهان، برافروختگی پوست، نفس شیرین یا میوه‌ای، گیجی و حتی مرگ است.
  • double-check-1
    سندرم غیر کتوز هیپراسمولار هیپرگلیسمیک زمانی ایجاد می‌شود که سطح قند خون فرد به شدت بالا باشد. ممکن است منجر به کم آبی، گیجی، تشنج یا کما شود. نیاز به درمان اورژانسی دارد.

پیشگیری

دیابت نوع ۲ در کودکان و نوجوانان قابل پیشگیری است. راهبردهای پیشگیری شامل کاهش وزن (در صورت نیاز)، رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی است.

زندگی با دیابت

معمولاً مدیریت دیابت بر عهده والدین یا سرپرستان کودک است.

 این شامل بررسی سطح قند خون، ارائه وعده‌های غذایی و میان وعده‌های سالم، تشویق به ورزش منظم و مصرف داروها در صورت تجویز می‌شود. مراقبان همچنین باید از علائم بالا یا پایین بودن قند خون و نحوه درمان آن‌ها آگاه باشند.

ملاقات‌های منظم با تیم مراقبت‌های بهداشتی فرزندتان ضروری است. پزشکان کودک شما سطح قند خون، برنامه تغذیه، برنامه ورزشی و محدوده وزن او را بررسی خواهند کرد.

نظارت بر سلامت عاطفی فرزندتان نیز مهم است. افسردگی معمولاً با تشخیص دیابت نوع ۲ همراه است. تحقیقات نشان می‌دهد که میزان افسردگی در کودکان و نوجوانان دیابتی سه برابر بیشتر از افراد بدون دیابت است.

سخنی از Verywell

دیابت نوع ۲ یک بیماری جدی است که نیاز به درمان دارد. مدیریت وضعیت فرزندتان احتمالاً طاقت فرسا است. با تیم مراقبت‌های بهداشتی فرزندتان در تماس نزدیک باشید و سوال بپرسید. یادگیری در مورد دیابت نوع ۲ به زمان نیاز دارد. وقتی سلامت فرزندتان را مدیریت می‌کنید، با دانستن این‌که تنها نیستید، احساس راحتی خواهید کرد.

خلاصه

دیابت نوع ۲ در کودکان یک بیماری مزمن است که بر نحوه استفاده بدن از گلوکز برای تامین انرژی تأثیر می‌گذارد. علائم احتمالی عبارتند از افزایش تشنگی، گرسنگی و ادرار، خستگی، تاری دید، زخم‌هایی که بهبود نمی‌یابند و عفونت‌های مکرر. دیابت نوع ۲ در کودکان قابل پیشگیری است. حفظ وزن مناسب، داشتن رژیم غذایی مغذی و فعال ماندن می‌تواند از این عارضه پیشگیری و درمان کند.

دیابت پایان راه نیست!

دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.

اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.

مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق‌ باشید.

← مجله سلامت دیابت

مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه