پیش‌دیابت و دیابت چه تفاوت‌هایی دارند؟

پیش‌دیابت و دیابت نوع ۲ وجه اشتراک زیادی دارند. هر دو بیماری، شامل مشکلاتی در حفظ قند خون در سطوح سالم هستند. دیابت نوع ۲ زمانی رخ می‌دهد که بدن نمی‌تواند انسولین کافی بسازد یا در استفاده از آن مشکل دارد. نتیجه‌ی آن تجمع قند در خون است که می‌تواند به قلب، کلیه‌ها و چشم‌ها آسیب برساند.

پیش‌دیابت زمانی اتفاق می‌افتد که سطح گلوکز (قند خون) بالاتر از حد سالم باشد، اما به اندازه‌ای بالا نباشد که بتوان آن را به‌عنوان دیابت در نظر گرفت. این زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های بدن فرد به‌خوبی به انسولین پاسخ نمی‌دهند. برخلاف دیابت نوع ۲، پیش‌دیابت را می‌توان بازگرداند.

در این مقاله، با تفاوت بین این دو بیماری و چگونگی کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ بیشتر آشنا خواهید شد.

علائم

پیش‌دیابت و دیابت نوع ۲ شباهت‌هایی با هم دارند. هر دو می‌توانند باعث افزایش بیشتر از حد طبیعی قند خون شوند، اما وقتی صحبت از علائم دیگر می‌شود، تفاوت‌های قابل‌توجهی وجود دارد.

  نحــوه‌ی مقایســـه علائـــم پیش‌دیـــابت و دیـــابت نـــوع ۲  
علائم پیش دیابت دیابت
افزایش ادرار خیر بله
تغییرات پوستی بله بله
افزایش گرسنگی خیر بله
افزایش تشنگی خیر بله
تاری‌دید خیر بله
عفونت‌های بیشتر خیر

بله


عوامل خطرساز برای پیش‌دیابت و دیابت نوع ۲ نیز همپوشانی دارند. از آنجایی که پیش‌دیابت اغلب هیچ علامتی ندارد، در صورتی که دارای بیشتر از یک یا دو عامل خطرساز هستید، قبل از ظاهر شدن علائم، قند خون خود را چک کنید. عوامل خطر عبارت‌اند از:

  • double-check-1
    داشتن والدین یا خواهر و برادر مبتلا به دیابت نوع ۲
  • double-check-1

    داشتن بالای ۴۵ سال سن

  • double-check-1

    سابقه‌ی دیابت بارداری

  • double-check-1

    عدم‌تحرک فیزیکی

  • double-check-1

    ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)

دلایل

دیابت نوع ۲ و پیش‌دیابت به دلیل مشکلاتی در تولید و یا استفاده از انسولین ایجاد می‌شوند، هورمونی که توسط لوزالمعده تولید می‌شود. این حالت، مقاومت به انسولین نامیده می‌شود و زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های بدن به‌درستی به انسولین پاسخ ندهند. در این شرایط، بدن انسولین بیشتری برای جبران آن تولید می‌کند، اما نمی‌تواند آن‌چه را که برای خارج کردن قند از خون نیاز دارد، بسازد.

مشکلات زمینه‌ای که باعث می‌شود بدن در استفاده یا ساخت انسولین با مشکل مواجه شود، هم در دیابت نوع ۲ و هم در پیش‌دیابت بسیار مشابه است.

پیش‌دیابت

محققان دقیقاً مطمئن نیستند که چه چیزی باعث پیش‌دیابت می‌شود، اما اطلاعات کافی برای آگاهی از این که چه بیماری‌ها و انتخاب سبک زندگی شانس ابتلا به پیش‌دیابت را افزایش می‌دهد، وجود دارد، از جمله:

  • double-check-1

    اضافه وزن: چربی بیش‌از‌حد شکمی که در اطراف اندام‌ها و روده‌ها قرار دارد، علت مقاومت به انسولین است. چربی معده می‌تواند هورمون‌هایی بسازد که باعث التهاب مزمن می‌شود و ممکن است به مقاومت به انسولین کمک کند.

  • double-check-1

    عدم فعالیت بدنی: هر گونه فعالیت بدنی باعث کاهش سطح قند خون می‌شود. نداشتن فعالیت کافی با مقاومت به انسولین مرتبط است.

دیابت نوع ۲

اضافه وزن و عدم‌فعالیت بدنی می‌توانند باعث دیابت نوع ۲ هم شوند. ژنتیک نیز می‌تواند نقش داشته باشد.

تشخیص

آزمایش‌ها برای تشخیص پیش‌دیابت و دیابت نوع ۲ یکسان است. پزشک یک‌سری آزمایش خون برای اندازه‌گیری میزان دفع قند از خون انجام می‌دهد، از جمله:

  • double-check-1

    گلوکز خون ناشتا (FPG): این آزمایش، قند خون را در حالت ناشتایی اندازه‌گیری می‌کند. هشت ساعت یا بیشتر قبل از آزمایش نمی‌توانید چیزی بخورید یا بنوشید (به جزء آب).

  • double-check-1

    تست تصادفی گلوکز پلاسما (RPG): این آزمایش سطح قند خون را بدون ناشتایی اندازه‌گیری می‌کند. پزشک ممکن است این آزمایش را توصیه کند تا مطمئن شود قند خون در سطوح خطرناکی بالا نیست.

  • double-check-1

    تست: A1C نتایج این آزمایش میانگین سطح قند خون را در سه ماه گذشته نشان می‌دهد.

انجام

انواع تست‌های تخصصی دیابت در ارومیه

مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.

  • glucosemeter

    غربالگری دیابت

    یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟

  • test-tube-1

    آزمایش HbA1c (A1c)

    تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت

  • data

    تست‌های روتین دیابت

    معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری

گزینه‌های درمان

از آنجایی که پیش‌دیابت را می‌توان برگرداند، گزینه‌های درمانی می‌توانند با دیابت نوع ۲ متفاوت باشند. گزینه‌ها ممکن است شامل تغییر در رژیم غذایی، یک برنامه ورزشی یا دارو درمانی باشد.

پیش‌دیابت

اگر پیش‌دیابت در شما تشخیص داده شد، هدف، پیشگیری یا به تأخیر انداختن شروع دیابت نوع ۲ است. پزشک یک برنامه‌ی درمانی شامل موارد زیر را ارائه می‌دهد:

  • double-check-1
    کاهش وزن (در صورت نیاز)
  • double-check-1
    افزایش فعالیت بدنی
  • double-check-1
    داروی دیابت
  • double-check-1
    یک رژیم غذایی سالم و کم کالری

دیابت نوع ۲

درمان دیابت شامل کنترل وزن، افزایش ورزش، رژیم غذایی سالم‌تر و دارو می‌شود. گزینه‌های درمانی دیگر عبارت‌اند از:


استفاده از انسولین:
با گذشت زمان، پانکراس ممکن است انسولین کمتری تولید کند؛ بنابراین، ممکن است نیاز به استفاده از انسولین تزریقی باشد. در دوران بارداری یا بیماری ممکن است به انسولین بیشتری نیز نیاز داشته باشید.

بررسی منظم قند خون: قند خون خود را به‌طور مداوم بررسی کنید تا مطمئن شوید که در محدوده‌ی هدف شما باقی می‌ماند. اگر قند خون برای مدت طولانی بیش‌از‌حد بالا بماند، می‌تواند باعث عوارض سلامتی شود.

کنترل فشار خون و کلسترول: قند خون بالا، کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) را کاهش می‌دهد (کلسترول خوب در نظر گرفته می‌شود)، از طرفی کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) را افزایش می‌دهد (کلسترول بد در نظر گرفته می شود) و به شریان‌های شما آسیب می‌رساند. این شرایط می‌تواند باعث فشار خون بالا شود.

پیشگیری

فعالیت بدنی منظم، غذا خوردن صحیح و حفظ وزن مناسب به کاهش خطر ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت نوع ۲ کمک می‌کند. اطمینان حاصل کنید که هرگونه شرایط بهداشتی را که خطر دیابت شما را افزایش می‌دهد، مدیریت کنید.

خلاصه

پیش‌دیابت و دیابت نوع ۲، بیماری‌های مشابهی هستند که باعث می‌شوند قند خون به سطوح بالاتر از سطح سالم افزایش یابد. هر دو بیماری با آزمایش قند خون تشخیص داده می‌شوند.

درمان پیش‌دیابت حول محور تغییرات سبک زندگی از جمله رژیم غذایی کم‌کالری و کم‌چرب، افزایش فعالیت بدنی و داروهای خوراکی دیابت است. پیش دیابت برگشت‌پذیر است، اما اگر درمان نشود، می‌تواند به دیابت نوع ۲ تبدیل شود.

پس از تشخیص دیابت نوع ۲، ورزش و تغذیه‌ی سالم همچنان مهم هستند. علاوه‌بر این، احتمالاً به داروهای خوراکی دیابت یا تزریق انسولین نیاز خواهید داشت و باید قند خون خود را به طور منظم کنترل کنید.

سخن پایانی

تشخیص پیش‌دیابت می‌تواند گیج‌کننده و ترسناک باشد، اما ممکن است در نظر گرفتن آن به‌عنوان یک علامت هشدار، کمک‌کننده باشد. از آنجایی که پیش‌دیابت برگشت‌پذیر است، شما این شانس را دارید که عادات غذایی خود را بهبود ببخشید، فعالیت بدنی بیشتری داشته باشید، سطح قند خون خود را کاهش دهید و سلامت خود را تحت کنترل بگیرید. اگر به دیابت نوع ۲ مبتلا هستید، داروها و تغییر شیوه‌ی زندگی می‌تواند به شما در مدیریت دیابت کمک کند.

دیابت پایان راه نیست!

دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.

اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.

مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق‌ باشید.

← مجله سلامت دیابت

مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه