ابتلای همزمان به بیماری تیروئیدی و دیابت غیرمعمول نیست. در واقع، ابتلا به دیابت نوع یک، دیابت نوع دو، مقاومت به انسولین یا سندرم متابولیک، خطر ابتلا به بیماری تیروئیدی را افزایش می‌دهد.
از طرفی، بیماری تیروئیدی خطر ابتلا به سندروم متابولیک یا دیابت نوع دو را افزایش می‌دهد. در افرادی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند، ارتباط بین این دو بیماری قوی‌تر است.
مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.
یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟
تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت
معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری
تیروئید غده‌ای پروانه‌ای‌شکل است که در قاعده‌ی گردن قرار دارد و نقش مهمی در تنظیم بسیاری از عملکردهای بدن مثل متابولیسم دارد. به دلیل این که بیماری تیروئیدی در متابولیسم بدن اختلال ایجاد می‌کند، قند خون به جای سوختن جهت تولید انرژی، در بدن تجمع پیدا می‌کند. در این حالت، خطر ابتلا به دیابت افزایش پیدا می‌کند و درصورت داشتن دیابت کنترل و مدیریت آن دشوار می‌شود.
همچنین، بیماری تیروئیدی می‌تواند در تولید انسولین اختلال ایجاد کند. انسولین امکان استفاده‌ی سلول‌ها از گلوکز به‌عنوان انرژی را فراهم می‌کند. در این حالت قند خون کاهش پیدا می‌کند.
به دلیل این‌که پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) متابولیسم را افزایش می‌دهد، انسولین سریع‌تر از حالت عادی از بدن حذف می‌شود. این باعث افزایش قند خون و افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع دو می‌شود. همین‌طور ممکن است نیاز باشد تا افراد مبتلا به دیابت که انسولین تزریق می‌کنند، دوز تزریقی خود را افزایش دهند.
از طرفی کم‌کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) متابولیسم را کاهش می‌دهد. در این حالت، مدت زمان تأثیر انسولین طولانی‌تر شده و باعث کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) می‌شود. برای افرادی که از داروهای دیابت استفاده می‌کنند، اُفت قند خون می‌تواند شدید باشد و باعث سرگیجه و بیهوشی می‌شود.
علاوه‌بر مشکلات متابولیسم گلوکز و تولید انسولین، چندین ارتباط دیگر بین بیماری تیروئیدی و دیابت وجود دارد:
علاوه‌بر مشکلات متابولیسم گلوکز و تولید انسولین، چندین ارتباط دیگر بین بیماری تیروئیدی و دیابت وجود دارد:
دیابت نوع یک، نوعی بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی به سلول‌های تولیدکننده‌ی انسولین حمله می‌کند. بیماری‌های تیروئیدی خاصی به نام هاشیموتو تیروئیدیت و بیماری گریوز وجود دارند که خودایمنی هستند.
مطالعه‌ای نشان داده است که اکثر افراد مبتلا به دیابت نوع یک، در نهایت به بیماری هاشیموتو مبتلا می‌شوند. از طرف دیگر، بیماری گریوز باعث پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) می‌شود. حدود ۱۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت نوع یک به بیماری گریوز مبتلا می‌شوند.
هورمون‌های تیروئیدی و انسولین هر دو تحت‌تأثیر سه اندام هیپوتالاموس، غده‌ی هیپوفیز و غده‌ی آندرنال (فوق کلیه) قرار دارند که با هم کار می‌کنند. این سه اندام در بدن، با ارسال پیام‌هایی به یکدیگر، واکنش بدن به استرس را کنترل می‌کنند. آن‌ها این کار را با تنظیم سطح هومرون کورتیزول انجام می‌دهند. وجود مشکل در هر یک از این اندام‌های محور، بر میزان کورتیزول تولیدی تأثیر می‌گذارد. سطح بالای کورتیزول می‌تواند باعث هایپرگلایسمی (افزایش قند خون) می‌شود. سطح پایین کورتیزول باعث هیپوگلیسمی (کاهش قند خون) می‌شود.
اگر بیماری تیروئیدی یا دیابت برایتان تشخیص داده شده است، دستیابی به وزن ایده‌آل و حفظ آن یکی از بهترین روش‌ها برای جلوگیری از بروز مشکلات دیگر است. کنترل قند خون و سطح هورمون‌های تیروئیدی نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
درصورت داشتن مقاومت به انسولین، که در آن بدن به‌درستی به انسولین پاسخ نمی‌دهد، بیماری تیروئیدی کنترل قند خون را سخت‌تر می‌کند. با مدیریت مقاومت به انسولین با استفاده از داروها، رژیم غذایی و ورزش، ممکن است بتوانید از دیابت و همچنین عوارض بیماری تیروئیدی جلوگیری کنید.
با مدیریت و کنترل پرکاری تیروئید با دارو، رژیم غذایی و ورزش، خطر ابتلا به دیابت نوع دو نیز کاهش پیدا می‌کند.
دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.
اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.
مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق باشید.
مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه
