آشنایی با

مراقبت‌های دیابت در سالخوردگان و سنین بالا

بیشتر مراقب‌های دیابت مربوط به همه‌ی گروه‌های سنی است، اما برخی تغییرات مرتبط به افزایش سن بر دیابت تأثیر می‌گذارد.

انتخاب‌های غذایی

در برخی موارد توصیه‌های غذایی برای افراد مسن مبتلا به دیابت ممکن است با توصیه‌های کلی متفاوت باشد. افراد مسن در خانه سالمندان اغلب از کمبود وزن به جای اضافه وزن رنج می‌برند و تعداد زیادی از آن‌ها سوءتغذیه دارند. ممکن است همیشه کاهش چربی، نمک و قند برای هر فرد مسن مبتلا به دیابت مناسب نباشد. کم‌غذایی یا نامنظم غذا خوردن می‌تواند سبب هیپوگلیسمی شود.

سالم نبودن دهان و دندان‌ها، اثرات برخی داروها بر سیستم گوارشی، کم‌تحرک بودن یا بینایی همگی می‌توانند سبب ایجاد بیماری‌های مرتبط با تغذیه شوند. مصرف مایعات اغلب در افراد مسن کمتر است که می‌تواند باعث کم‌آبی بدن، به ویژه در طول دوره‌های بیماری شود. افراد در معرض خطر باید یک ارزیابی تغذیه‌ای انجام دهند و از یک متخصص تغذیه برای برطرف کردن نیازها مانند نیاز به کالری اضافی، مکمل‌های غذایی و جایگزین، کاهش وزن، رژیم غذایی کم‌نمک یا غذاهای قابل کنترل، برنامه غذایی دریافت کند.

اگر در خانه سالمندان زندگی می‌کنید، ارزیابی تغذیه و رژیم غذایی باید بخشی از برنامه مراقبت فردی باشد. افراد مسن مبتلا به دیابت باید از طیف گسترده‌ای از غذاها استفاده کنند و لذت ببرند. کارکنان خانه سالمندان باید آموزش ببینند تا نیازهای خاص افراد مبتلا به دیابت را برطرف کنند.

داشتن فعایت بدنی

فعالیت داشتن در زمان میان‌سالی و بالاتر به تقویت عضلات، حفظ تحرک، تعادل و سلامت روانی کمک می‌کند. همچنین حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد. تحقیقات نشان داده است که تمرینات مقاومتی سبک باعث بهبود شرایط افراد مسنِ ضعیف، شده است.

ورزش برای ایجاد قدرت و انعطاف اندام‌های کسانی که بی‌تحرک یا کم‌تحرک هستند مفید است. می‌توانید از یک فیزیوتراپیست آموزش ببینید و به خاطر داشته باشید که قبل از شروع هر ورزش جدیدی با پزشک خود درباره‌ی آن مشورت کنید.

انجام

انواع تست‌های تخصصی دیابت در ارومیه

مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.

  • glucosemeter

    غربالگری دیابت

    یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟

  • test-tube-1

    آزمایش HbA1c (A1c)

    تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت

  • data

    تست‌های روتین دیابت

    معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری

هیپو

هیپوگلیسمی یا هیپو شرایطی است که در آن سطح گلوکز خون به کمتر از ۴ میلی‌مول در لیتر رسیده است. افراد مسن ممکن است عوامل خطر دیگری داشته باشند که بتواند منجر به هیپو شود:

  • double-check-1
    انسولین یا داروهای دیابت
  • double-check-1
    مشکلات مزمن کلیه
  • double-check-1
    سوءتغذیه
  • double-check-1
    داشتن بیماری و شرایط دیگر

بسیاری از افراد مسن کم کم با گذر زمان متوجه علائم هشدار‌دهنده هیپو می‌شوند و برخی دیگر هیچ علائمی بروز نمی‌دهند. اولین علائمی که متوجه آن می‌شوید عبارت‌اند از:

  • double-check-1
    ناتوانی در تمرکز
  • double-check-1
    تغییر شخصیت
  • double-check-1
    سردرد صبحگاهی
  • double-check-1
    اختلال خواب

هیپوهایی که مورد توجه قرار نمی‌گیرند، می‌توانند علائم بسیار ناخوشایندی ایجاد کنند:

  • double-check-1
    گیجی
  • double-check-1
    مشکلات گفتاری و خود مراقبتی
  • double-check-1
    کم‌اشتهایی
  • double-check-1
    رفتار خشونت‌آمیز
  • double-check-1
    بی‌ثباتی
  • double-check-1
    از دست دادن هوشیاری
  • double-check-1
    آسیب شناختی
  • double-check-1
    حمله قلبی یا سکته مغزی

درمان

مشکل هیپوگلیسمی در فرد هوشیار که بعد از مصرف یک نوشیدنی شیرین سرد و غیر شیری یا مصرف قرص گلوکز باید بلافاصله درمان شود و با مواد نشاسته‌ای مانند بیسکوییت، ساندویچ یا وعده غذایی ارزیابی شود. اگر فردی بی‌هوش است، با آمبولانس تماس بگیرید. برای افراد مسن در خانه‌های سالمندان می‌توان دستورالعمل‌ها و وسایل مورد نیاز برای درمان هیپوگلیسمی را در دسترس قرار داد.

پیشگیری

برای جلوگیری از هیپوگلیسمی، داشتن وعده‌های غذایی منظم و میان‌وعده‌های حاوی کربوهیدرات و آگاهی از علائم هیپو و مراقبت‌های لازم ضروری است. بهتر است کنترل سطوح قند خون خیلی محدود نباشد و دارو برای فرد مناسب باشد. برای این موارد با پزشک خود مشورت کنید.

ارزیابی قند خون می‌تواند به شناسایی افراد مسن‌تری که ممکن است در معرض خطر هیپو باشند، کمک کند، اما همیشه باید نتایج آزمایش HbA1c بررسی شود تا ارزیابی دقیق‌تری نشان دهد.  

سلامت روان و رفاه

افسردگی در افراد مبتلا به بیماری‌های طولانی‌مدت شایع‌تر است، اما ممکن است در افراد مسن‌تر که دچار مشکلات سلامتی هستند، نادیده گرفته شود. نوروپاتی دردناک، زخم پا و اثرات نامطلوب دارو همگی می‌توانند به افسردگی کمک کنند. خطر ابتلا به زوال عقل نیز با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد. هر چیزی که بر سلامت روان تأثیر بگذارد ممکن است بر توانایی شما برای مدیریت دیابت نیز تأثیر بگذارد. آزمایشات ساده‌ای برای غربالگری افسردگی یا زوال عقلی وجود دارد. شناخت این مسائل در مراحل اولیه می‌تواند به محدود کردن تأثیر طولانی‌مدت آن‌ها کمک کند. برای سالمندان ساکن در خانه سالمندان، غربالگری در هنگام پذیرش و به‌طور سالانه توصیه می‌شود.

بیماری و بستری شدن در بیمارستان

افراد مسن مبتلا به دیابت به ویژه کسانی که در خانه‌های سالمندان زندگی می‌کنند، ممکن است در هنگام ناخوشی در بیمارستان بستری شوند. این به این دلیل است که دیابت می‌تواند تأثیر بیشتری بر بیماری‌‌ داشته باشد و این بیماری نیز می‌تواند بر دیابت تأثیر بگذارند. گلوکز خون می‌تواند به سرعت در طول بیماری افزایش یابد، به ویژه در افراد مسن که مشکل کم‌آبی دارند. ممکن است به داروی اضافی و مراقبت‌های بیشتر نیاز داشته باشند.

اگر مجبورید که به بیمارستان بروید بهتر است که یک نسخه از برنامه مراقبتی را همراه خود داشته باشید تا پزشکان بتوانند به راحتی به سابقه پزشکی دیابت و درمان فعلی شما آگاه شوند.

خودمراقبتی

تغییرات فیزیکی با افزایش سن ممکن است بر توانایی شما در مراقبت از خود تأثیر بگذارند. ممکن است این تغییرات در هر زمانی رخ دهد و در نتیجه لازم باشد که چیزی مثل دارو تغییر کند. سن مهم‌ترین عامل برای بیماری‌های شایع چشم مانند گلوکوم، آب مروارید و دژنراسیون ماکولا است. ضعف بینایی و کاهش تحرک ممکن است منجر به کاهش سطح مراقبت روزانه از پا شده و متعاقب آن علائم اولیه نادیده گرفته شود. بی‌اختیاری ادرار می‌تواند نشانه بسیاری از بیماری‌ها، از جمله دیابت کنترل نشده و تغییر در عملکرد کلیه باشد. به راحتی می‌توان پی برد که این علائم صرفاً به دلیل روند پیری یا به دلیل ابتلا به دیابت است. با این حال، در مواردی که مراقبت از خود برای شما دشوار شده است، ضروری است که برای هرگونه علائم جدید راهنمایی بخواهید.

دیابت پایان راه نیست!

دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.

اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.

مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق‌ باشید.

← مجله سلامت دیابت

مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه