دیابت و قند خون بالا (هایپرگلیسمی)

کنترل قند خون محور اصلی هر برنامه‌ درمانی دیابت است. قند خون بالا یا هایپرگلایسمی، نگرانی بزرگی است و می‌تواند افراد مبتلا به دیابت نوع یک و نوع دو را تحت‌تأثیر قرار دهد. هایپرگلایسمی دو نوع دارد:

هایپرگلایسمی ناشتایی:  قند خون افراد دیابتی که پس از ۸ ساعت ناشتایی (نخوردن غذا و آشامیدن) بالاتر از ۱۳۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است.

دلایل هایپرگلایسمی

قند خون در شرایط زیر افزایش پیدا می‌کند:

  • double-check-1
    فراموش‌ کردن تزریق انسولین یا مصرف نکردن داروی کاهنده گلوکز
  • double-check-1
    مصرف زیاد کربوهیدرات نسبت به مقدار انسولین دریافتی
  • double-check-1
    عفونت
  • double-check-1
    بیماری
  • double-check-1
    قرارگرفتن در شرایط استرس‌زا
  • double-check-1
    کم‌تحرکی و ورزش نکردن
  • double-check-1
    شرکت در فعالیت‌های بدنی شدید، به خصوص زمانی که سطح قند خون، بالا و سطح انسولین پایین است.

علائم

علائم اولیه عبارت‌اند از:

  • double-check-1
    تشنگی
  • double-check-1
    سردرد
  • double-check-1
    مشکل در تمرکز
  • double-check-1
    تاری دید
  • double-check-1
    تکرر ادرار
  • double-check-1
    خستگی (احساس ضعف، خستگی)
  • double-check-1
    کاهش وزن
  • double-check-1
    قند خون بیش از ۱۸۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر

افزایش مداوم قند خون ممکن است باعث موارد زیر شود:

  • double-check-1
    عفونت واژن و پوست
  • double-check-1
    بریدگی‌ها و زخم‌هایی که دیر بهبود پیدا می‌کنند
  • double-check-1
    مشکل در بینایی
  • double-check-1
    آسیب عصبی که باعث سرماخوردگی دردناک یا بی‌حسی پاها، ریزش مو در اندام تحتانی واختلال در نعوظ می‌شود
  • double-check-1
    مشکلات معده و روده مانند یبوست مزمن یا اسهال
  • double-check-1
    آسیب به چشم‌ها، رگ‌های خونی، کلیه‌ها

انجام

انواع تست‌های تخصصی دیابت در ارومیه

مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.

  • glucosemeter

    غربالگری دیابت

    یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟

  • test-tube-1

    آزمایش HbA1c (A1c)

    تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت

  • data

    تست‌های روتین دیابت

    معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری

درمان هایپرگلایسمی

در صورت داشتن دیابت و مشاهده هر یک از علائم اولیه قند خون شدید، سطح قند خون خود را آزمایش کرده و به پزشک مراجعه کنید. آن‌ها تغییرات زیر را توصیه می‌کنند:

  • double-check-1
    نوشیدن آب بیشتر:

    آب کمک می‌کند تا قند اضافی از طریق ادرار دفع شده و از کم‌آبی بدن جلوگیری شود.

  • double-check-1
    افزایش تحرک بدنی:

    ورزش کردن می‌تواند به کاهش قند خون کمک کند. اما تحت شرایط خاصی می‌تواند قند خون را حتی بیشتر از قبل کند. به همین دلیل از پزشک خود در مورد نوع ورزش مناسب شما سوال کنید.

  • double-check-1

    رعایت موارد احتیاطی:

    افراد مبتلا به دیابت نوع یک که قند خون بالایی دارند، باید ادرار خود را از نظر وجود اجسام کتونی بررسی کنند. درصورت داشتن کتون در ادرار از ورزش کردن خودداری کنید. اگر به دیابت نوع دو مبتلا هستید و قند خون بالایی دارید، باید از نبود کتون در ادرار و به اندازه کافی هیدراته بودن بدن مطمئن شوید. سپس پزشک ممکن است به شما اجازه دهد با احتیاط ورزش کنید.

  • double-check-1
    تغییر عادات غذایی:

    ممکن است لازم باشد به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید تا مقدار و نوع غذاهایی که مصرف می‌کنید را تغییر دهید.

  • double-check-1
    تعویض داروها:

    پزشک ممکن است مقدار، زمان، یا نوع داروهای دیابت را که مصرف می‌کنید، تغییر دهد. بدون مشورت با پزشک تغییری در آن‌ها ایجاد نکنید.

جلوگیری از هایپرگلایسمی

  • double-check-1
    برای کنترل قند خون، برنامه غذایی، برنامه ورزشی و برنامه دارویی خود را دنبال کنید.
  • double-check-1
    از رژیم غذایی خود آگاه باشید و مقدار کل کربوهیدرات مصرفی در هر وعده غذایی و میان‌وعده را محاسبه کنید تا به اندازه کافی باشد.
  • double-check-1
    قند خون خود را به‌طور منظم بررسی کنید.
  • double-check-1
    در صورت تکرار قند خون غیرطبیعی به پزشک خود اطلاع دهید.

هایپرگلیسمی بعد از غذا:

در صورت داشتن دیابت و مشاهده هر یک از علائم اولیه قند خون شدید، سطح قند خون خود را آزمایش کرده و به پزشک مراجعه کنید. آن‌ها تغییرات زیر را توصیه می‌کنند:

قند خونی است که ۲ ساعت پس از غذا بالاتر از  ۱۸۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر است. افراد غیر دیابتی به ندرت بعد از غذا سطح قند خون بیش از ۱۴۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر دارند.

بالا بودن مداوم قند خون می‌تواند به اعصاب، رگ‌های خونی و اندام‌های داخلی بدن آسیب برساند. افراد مبتلا به دیابت نوع یک مستعد هستند تا اسیدهایی به نام کتواسیدوز در خون‌شان تجمع پیدا کند.

در افرادی که دیابت نوع دو دارند یا در معرض خطر ابتلا به آن هستند، قند خون بسیار بالا می‌تواند باعث وضعیت بالقوه کشنده به نام سندرم هایپرگلیسمیک هایپراسمولار غیرکتوز (HHNS) شود که در آن بدن نمی‌تواند گلوکز را پردازش کند. در ابتدا ادرار بیشتر می‌شود و در ادامه کاهش پیدا می‌کند اما ممکن است ادرار تیره شده و کم‌آبی شدید ایجاد کند.

درمان سریع علائم قند خون بالا به جلوگیری از عوارض شدید آن کمک می‌کند.

دیابت پایان راه نیست!

دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.

اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.

مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق‌ باشید.

← مجله سلامت دیابت

مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه