سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار (HHS) یکی از عوارض جدی دیابت است. این سندروم زمانی اتفاق می‌افتد که سطح گلوکز خون فرد برای مدت طولانی بیش‌از‌حد بالا باشد و منجر به کم‌آبی شدید (تشنگی شدید) و گیجی شود.
سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار با نام‌های دیگری نیز شناخته می‌شود، از جمله:
سندروم هایپراسمولار هیپرگلیسمیک مرتبط با دیابت- سندرم هیپراسمولار مرتبط با دیابت
- کمای هیپراسمولار غیرکتوتیک هیپرگلیسمیک (HHNK)
- کمای هیپراسمولار
- سندرم غیرکتوز هیپرگلیسمیک هیپراسمولار (HHNS)
- حالت هیپراسمولار هیپرگلیسمی
- سندرم هیپراسمولار غیرکتوتیک (NKHS)
چه عاملی باعث سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار (HHS) می‌شود؟
افراد دیابتی، گلوکز (قند) خون بیش‌از‌حد بالایی دارند. به دلیل این‌که بدن این افراد در تولید انسولین یا استفاده از آن دچار مشکل هستند، گلوکز اضافی تولید می‌کنند. انسولین هورمونی طبیعی است که توسط سلول‌های بتا پانکراس تولید می‌شود و به بدن در استفاده از قند به عنوان انرژی کمک می‌کند.
اگر قند خون فرد مبتلا به دیابت برای طولانی‌مدت در سطح بالایی باشد، (هیپرگلیسمی) قند اضافی وارد ادرار شده و باعث تکرر ادرار می‌شود. در نتیجه، مایعات زیادی از بدن دفع می‌شود و می‌تواند منجر به کم‌آبی شدید (تشنگی شدید) شود. در این حالت سندروم هیپرگلیسمی هیپراسمولار اتفاق می‌افتد.
این سندروم به‌طور معمول در افرادی که دیابت نوع دو کنترل نشده دارند، رخ می‌دهد. همچنین در موارد زیر نیز اتفاق می‌افتد:
- در شرایطی که یک بیماری یا عفونت مانند ذات‌الریه یا عفونت مجاری ادراری داشته باشید.
- مصرف داروی کنترل دیابت را متوقف کنید.
حمله قلبی یا سکته مغزی داشته باشید.
- از داروهای خاصی مانند استروئیدها یا دیورتیک‌ها استفاده کنید.
علائم سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار (HHS) چیست؟
علائم این سندروم به آرامی ظاهر می‌شوند و بروز آن‌ها ممکن است روزها یا هفته‌ها طول بکشد. علائم شامل موارد زیر است:
- سطح بالای قند خون (بیش از ۶۰۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر)
- گیجی، توهم، خواب آلودگی یا غش کردن
- خشکی دهان و تشنگی شدید
- تکرر ادرار
- تب بالا
- تاری دید یا از دست دادن بینایی
- ضعف بدنی یا فلج که ممکن است در یک سمت بدن شدیدتر باشد
انجام
انواع تست‌های تخصصی دیابت در ارومیه
مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.
غربالگری دیابت
یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟
آزمایش HbA1c (A1c)
تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت
تست‌های روتین دیابت
معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری
سندرم هایپرگلیسمی هایپراسمولار (HHS) چگونه درمان می‌شود؟
برای درمان، پزشک داروهای داخل وریدی (IV) تجویز می‌کند:
- تزریق مایعاتی برای آب‌رسانی به بدن
- تزریق الکترولیت‌هایی مانند پتاسیم برای متعادل کردن مواد معدنی در بدن.
- تزریق انسولین برای کنترل سطح قند خون
پزشک همچنین هرگونه بیماری یا عفونت زمینه‌ای که ممکن است عامل سندروم هایپرگلیسمی هایپراسمولار باشد را درمان می‌کند. بیمار در بیمارستان بستری می‌شود تا هرگونه عارضه‌ای تحت‌نظر باشد.
درمان سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار (HHS) چه عوارضی دارد؟
تزریق الکترولیت‌ها یا مایعات داخل وریدی که برای درمان کم‌آبی استفاده می‌شوند عارضه جانبی ندارند. اما، عوارض جانبی انسولین عبارت‌اند از:
- هایپوگلیسمی (قند خون پایین)
- تورم دستها و پاها
- افزایش وزن
اگر در مدت زمان بستری‌شدن در بیمارستان، قند خون بیمار خیلی پایین بیاید، پزشک هیپوگلیسمی را نیز درمان می‌کند.
آیا می‌توان از بروز سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار (HHS) جلوگیری کرد؟
بهترین راه برای پیشگیری از این سندروم داشتن سبک زندگی سالم و کنترل دیابت است. برای پیشگیری موارد زیر را انجام دهید:
- قند خون خود را به‌طور مرتب بررسی کنید تا مطمئن شوید که در محدوده نرمال خود قرار دارد.
- انسولین و سایر داروهای دیابت را طبق تجویز پزشک مصرف کنید.
- علائم سندروم هایپرگلیسمیک هایپراسمولار را بشناسید و در صورت داشتن هر کدام از آن‌ها به پزشک یا مراقبت‌های اورژانسی مراجعه کنید.
- از رژیم غذایی سالم استفاده کنید.
- هرگز با معده خالی نوشیدنی الکلی مصرف نکنید.
- هنگام بیماری استراحت بیشتری داشته باشید و قند خون خود را بیشتر بررسی کنید.
دیابت پایان راه نیست!
دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.
اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.
مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق باشید.
← مجله سلامت دیابت
مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه