آشنایی با

آزمایش C-Peptide، کاربردها و تفسیر نتایج برای افراد دیابتی

تست C پپتید ابزاری است که پزشکان از آن برای تشخیص دیابت نوع ۱ که در آن سیستم ایمنی به سلول‌های پانکراس حمله می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد و یا دیابت نوع ۲ که زمانی اتفاق می‌افتد که بدن نمی‌تواند آنگونه که باید از انسولین بهره ببرد،‌ استفاده می‌کنند. این تست نشان می‌دهد که بدن تا چه اندازه می‌تواند انسولین بسازد تا بتواند قند (گلوکز) را از خون به سلول‌ها منتقل کند.

این تست می‌تواند به پزشک کمک کند تا در مورد نیاز به دریافت انسولین برای کنترل شرایط تان، تصمیم‌گیری کند.

انجام

انواع تست‌های تخصصی دیابت در ارومیه

مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.

  • glucosemeter

    غربالگری دیابت

    یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟

  • test-tube-1

    آزمایش HbA1c (A1c)

    تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت

  • data

    تست‌های روتین دیابت

    معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری

چرا باید این تست را انجام داد؟

معمولاً پزشکان از این آزمایش برای تشخیص دیابت استفاده نمی‌کنند، اما این تست می‌تواند به آن‌ها در درمان دیابت کمک کند.

این آزمایش، تفاوت بین انسولینی که بدن می‌سازد و انسولینی که مصرف می‌کند را مشخص می‌کند،‌ زیرا فقط انسولینی که پانکراس تولید می‌کند با cpeptide ارتباط دارد.

باید تست c پپتید را انجام دهید،‌ زیرا:‌

  • double-check-1
    برای این‌که بدانید دیابت نوع ۱ دارید یا نوع ۲
  • double-check-1
    زمانی که شما دیابت نوع ۱ دارید و پزشک می‌خواهد بداند که پانکراس شما چقدر می‌تواند انسولین تولید کند.
  • double-check-1
    برای تعیین این‌که آیا زمان شروع تزریق انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ فرا رسیده است یا خیر.
  • double-check-1
    برای تشخیص علت پائین بودن سطح قند خون(هیپوگلیسمی)
  • double-check-1
    برای تشخیص نوعی تومور پانکراس به نام انسولینوما که انسولین ترشح می‌کند.
  • double-check-1
    اگر مجبور به برداشتن پانکراس شده‌اید.

نحوه آمادگی برای آزمایش

ممکن است لازم باشد بین ۸ تا ۱۰ ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید. گاهی اوقات این تست بعد از غذاخوردن، انجام می‌شود.

در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید. تمام داروهای با نسخه یا بدون نسخه مانند مکمل‌های گیاهی یا ویتامین‌هایی که مصرف می‌کنید را در نظر بگیرید.

این آزمایش چگونه انجام می‌شود؟‌

معمولاً برای آزمایش c-peptide از نمونه خون استفاده می‌شود.

برای گرفتن آزمایش خون، شخصی در مطب پزشک یا آزمایشگاه یک سوزن را وارد رگ شما (معمولاً ساعد) می‌کند. ممکن است سوزش خفیفی احساس کنید. سپس خون در داخل ویال یا سرنگ جمع‌آوری می‌شود.

برای آزمایش ادرار، باید طبق دستورالعمل در لیوان مخصوص آزمایش، ادرار کنید. برای نمونه ۲۴ ساعته، باید تمام ادرار خود در طی یک روز را جمع‌آوری کنید.

نتایج آزمایش به چه معناست؟‌

معمولاً چند روز بعد از آزمایش، نتایج را دریافت می‌کنید. محدوده طبیعی c پپتید بین ۰.۵ تا ۲.۰ نانوگرم بر میلی‌لیتر است.

اگر انسولینی که تولید می‌شود بیشتر از چیزی باشد که مصرف می‌کنید، این سطوح می‌تواند بالاتر باشد. زمانی که بدن کمتر از حد طبیعی انسولین تولید کند،‌ این سطوح پائین‌تر خواهد بود.

سطوح بالا می‌تواند به این معنا باشد که شما:

  • double-check-1
    مقاومت به انسولین دارید؛ یعنی بدن شما نمی‌تواند آن گونه که باید از آن استفاده کند. اگر دیابت نوع ۲ داشته باشید، سطح انسولین شما بالا خواهد بود.
  • double-check-1
    توموری به نام انسولینوما دارید.

  • double-check-1
    بیماری کلیوی دارید.

همچنین سطوح بالا می‌تواند نشان‌دهنده‌ی این باشد که از یک گروه خاصی از داروها برای درمان دیابت نوع ۲، بیش از‌حد استفاده کرده‌اید. این داروها سولفونیل اوره نامیده می‌شوند و عبارتند از:

  • double-check-1
    کلرپروپامید (دیابینیز)
  • double-check-1
    گلیمپراید (آماریل)

  • double-check-1
    گلیپیزید (گلوکترول، گلوکترول XL)
  • double-check-1
    گلی بن کلامید (گلیبورید)
  • double-check-1
    تولازامید یا تولبوتامید

سطوح پائین c-peptide می‌تواند به این معنی باشد که:

  • double-check-1
    دیابت نوع ۱ یا ۲ با پانکراس تنبل و یا یک بیماری پیشرفته‌تر دارید.
  • double-check-1
    در حال تزریق انسولین هستید که ترشح انسولین از پانکراس را سرکوب می‌کند.

  • double-check-1
    به دلیل سطح قند خون پایین، پانکراس ترشح انسولین را متوقف کرده است و یا این که انسولین را دریافت می‌کنید و پانکراس شما دیگر آن را تولید نمی‌کند.
  • double-check-1
    روش‌های درمانی باعث کوچک‌تر شدن انسولینوما شده است.

می‌توانید از پزشک خود در مورد جزئیات نتیجه‌ی آزمایش‌تان سوال بپرسید و متوجه شوید که چه مراحل درمانی باید انجام دهید.

دیابت پایان راه نیست!

دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.

اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.

مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق‌ باشید.

← مجله سلامت دیابت

مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه