تشخیص سرطان از کجا آغاز می‌شود؟

در واقع سرطان‌ها می‌توانند تقریباً هرگونه علامتی را در بدن ما ایجاد کنند، بسته به اینکه تومور در کجا قرار دارد، چقدر بزرگ است و آیا شروع به گسترش کرده است یا خیر. بعضی از بیماران قادر هستند توده (تومور) را خودشان احساس کنند. این حالت اغلب در مورد سرطان‌هایی مانند سرطان پوست یا پستان که در نزدیکی میزان بدن رخ می‌دهند، صدق می‌کند.

اما برای سرطان‌هایی مانند سرطان معده که در داخل بدن رشد می‌کنند، تومور ممکن است برای مدتی از نظر پنهان باشد، و سرطان اجازه پیشرفت بیابد. معمولا در این مرحله، علائم عمومی نظیر کاهش وزن، تب و خستگی ایجاد می‌شود.

سرطان گاهی اوقات در یک آزمایش غربالگری متداول مانند ماموگرافی یا کولونوسکوپی تشخیص داده می‌شود. غربالگری برای سرطان‌های رایج از جمله سرطان روده بزرگ، پستان و پروستات انجام می‌شود. در بسیاری از کشورها دستورالعمل‌هایی وجود دارد که توصیه می‌کند که چه کسانی در چه زمانی باید برای سرطان غربالگری شوند. گاهی سرطان به‌صورت تصادفی شناسایی می‌شود، وقتی که بیمار به دلیل دیگری مورد ارزیابی پزشکی قرار می‌گیرد.

مقادیر بالا یا پایین برخی از مواد در بدن شما می‌تواند نشانه‌ای از سرطان باشد. آزمایش‌های خون، ادرار و سایر مایعات بدن که این مواد را اندازه‌گیری می‌کنند می‌تواند به پزشکان کمک کند تا به تشخیص نزدیک‌تر شوند. باید توجه داشت نتایج آزمایشگاهی غیرطبیعی، نشانه‌ای مطمئن از سرطان نیست. از تست‌های آزمایشگاهی همراه با نتایج آزمایش‌های دیگر مانند بیوپسی و تصویربرداری برای کمک به تشخیص و کسب اطلاعات بیشتر در مورد سرطان فرد استفاده می‌شود.

مهم است به خاطر داشته باشید که نتایج آزمایشگاهی برای افراد سالم می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. دلایل این تفاوت‌ها شامل سن، جنسیت، نژاد، سابقه پزشکی و وضعیت سلامت عمومی فرد است. در واقع، حتی نتایج تست‌های همان فرد ممکن است از یک روز به روز دیگر متفاوت باشد. از آنجا که نتایج نرمال می‌توانند کمی بالا و پایین شوند، اغلب در محدوده‌ای با حد پایین و بالا گزارش می‌شوند.

حتی اگر سرطان داشته باشید، ممکن است نتیجه بسیاری از آزمایش‌ها نرمال باشد. و در سوی دیگر، ممکن است جواب آزمایش شما خارج از محدوده نرمال باشد با وجود آن که سالم هستید. این‌ها برخی از دلایلی است که نشان می‌دهد نتیجه این نوع تست‌ها به تنهایی نمی‌تواند به‌طور قطع بگوید که آیا شما سرطان یا هر بیماری دیگری دارید یا خیر.

پزشک شما بهترین فرد برای توضیح جواب تست‌های شما و تفسیر نتایج آن برای شماست.

برخی از انواع رایج آزمایش‌هایی که برای کمک به تشخیص سرطان کاربرد دارد در ادامه آمده است.

تست شیمی خون

هدف تجویز: آزمایش شیمی خون مقادیر مواد خاصی را که از اندام‌ها و بافت‌های بدن به خون آزاد می‌شوند اندازه‌گیری می‌کند. این مواد شامل متابولیت‌ها، الکترولیت‌ها، چربی‌ها، قندها و پروتئین‌ها از جمله آنزیم‌ها هستند.

نتیجه آزمایش: آزمایش‌های شیمی خون، اطلاعات مهمی در مورد چگونگی عملکرد کلیه‌ها، کبد و سایر اندام‌های شما ارائه می‌دهد. مقادیر بالا یا پایین برخی از مواد در خون می‌تواند نشانه بیماری یا عوارض جانبی درمان باشد.

شمارش کامل خون (CBC)

هدف تجویز: CBC تعداد گلبول‌های قرمز خون، گلبول‌های سفید خون و پلاکت‌های خون را اندازه‌گیری می‌کند. همچنین مقدار هموگلوبین (پروتئینی که اکسیژن را حمل می‌کند) در خون شما، مقدار خون متشکل از گلبول‌های قرمز خون (هماتوکریت)، اندازه‌ی گلبول‌های قرمز خون شما، و نیز مقدار هموگلوبین در گلبول‌های قرمز خون شما را اندازه‌گیری می‌کند.

نحوه استفاده: CBC اغلب بخشی از یک چکاپ متداول انجام می‌شود. این تست می‌تواند به تشخیص بعضی از سرطان‌ها، به ویژه لوسمی‌ها کمک کند. همچنین از این آزمایش برای نظارت بر سلامت شما در طول درمان سرطان و بعد از آن استفاده می‌شود.

تجزیه و تحلیل سیتوژنتیک

هدف تجویز: آنالیز سیتوژنتیک به دنبال تغییراتی در کروموزوم‌ها در نمونه‌های بافت، خون، مغز استخوان یا مایع آمنیوتیک است. تغییرات کروموزومی ممکن است شامل کروموزوم‌های شکسته، گم‌شده، بازآرایی‌شده و یا اضافی باشد. تغییرات در کروموزوم‌های خاص ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری ژنتیکی یا بعضی انواع سرطان باشد.

نحوه استفاده: تجزیه و تحلیل سیتوژنتیک برای کمک به تشخیص سرطان، برنامه‌ریزی درمان، یا دانستن این‌که روش درمان تا چه حد مؤثر واقع شده است، کاربرد دارد.

ایمونوفنوتیپینگ

هدف تجویز: ایمونوفنوتیپینگ از آنتی‌بادی‌ها برای شناسایی سلول‌ها بر اساس نوع آنتی‌ژن‌ها یا نشانگرهای موجود در سطح سلول‌ها استفاده می‌کند. این روش اغلب بر روی نمونه‌های خون یا مغز استخوان انجام می‌شود، اما ممکن است بر روی سایر مایعات بدن یا نمونه‌های بافتی نیز انجام گردد.

نحوه استفاده: ایمونوفنوتیپینگ برای تشخیص، مرحله‌بندی و نظارت بر سرطان خون و سایر اختلالات خونی مانند لوسمی، لنفوم، سندروم‌های میلودیسپلاستیک (MDS) و اختلالات میلوپرولیفراتیو به کار می‌رود.

بیوپسی مایع

هدف تجویز: بیوپسی مایع آزمایشی است که بر روی نمونه‌ای از خون انجام می‌شود و به دنبال سلول‌های سرطانی یا قطعات DNA از سلول‌های تومور است که گاهی اوقات به درون جریان خون آزاد می‌شوند.

نحوه استفاده: بیوپسی مایعات می‌تواند در مراحل اولیه به یافتن سرطان کمک کند. همچنین ممکن است برای کمک به برنامه‌ریزی درمان، سنجش نحوه عملکرد درمان، و بررسی این‌که سرطان دوباره عود کرده یا خیر، استفاده می‌شود.

سیتولوژی خلط

هدف تجویز: سیتولوژی خلط به دنبال سلول‌های غیرطبیعی در خلط است، یعنی مخاط و سایر مواد خارج‌شده از طریق سرفه از ریه‌ها.

نحوه استفاده: سیتولوژی خلط می‌تواند به تشخیص سرطان ریه کمک کند.

تست‌های تومور مارکر (نشانگر تومور)

هدف تجویز: تست‌های نشانگر تومور، مواد تولید شده توسط سلول‌های سرطانی و یا سایر سلول‌های بدن را در پاسخ به سرطان اندازه‌گیری می‌کند. بیشتر تومورمارکرها توسط سلول‌های طبیعی نیز ساخته می‌شوند، اما این مواد در مقادیر بسیار بالاتر توسط سلول‌های سرطانی تولید می‌شوند.

نحوه استفاده: از نشانگرهای تومور می‌توان برای کمک به تشخیص سرطان، تصمیم‌گیری در مورد درمان، بررسی میزان عملکرد درمان و مشاهده علائم بازگشت سرطان استفاده کرد.

تجزیه و تحلیل ادرار

هدف تجویز: تجزیه و تحلیل ادرار، رنگ ادرار را توصیف می‌کند و محتویات آن را اندازه‌گیری می‌کند، از قبیل شکر، پروتئین، گلبول‌های قرمز و گلبول‌های سفید خون.

نحوه استفاده: تجزیه و تحلیل ادرار می‌تواند به تشخیص سرطان کلیه، سرطان مثانه و سرطان‌های نادر اوروتلیال کمک کند.

سیتولوژی ادرار

هدف تجویز: سیتولوژی ادرار با شناسایی سلول‌های غیرطبیعی که از دستگاه ادراری به درون ادرار ریخته می‌شوند، بیماری را پیدا می‌کند.

نحوه استفاده: سیتولوژی ادرار به تشخیص سرطان کلیه، سرطان مثانه و سرطان‌های نادر اوروتلیال کمک می‌کند. پس از درمان سرطان، از آن برای بررسی نشانه‌هایی که مؤید بازگشت احتمالی سرطان است استفاده می‌شود.

اگر به دلیل شرایط جسمانی، محدودیت حرکت، مشغله کاری و … امکان مراجعه حضوری به آزمایشگاه را ندارید، با سفارش سرویس نمونه‌گیری در منزل آزمایشگاه نانو در ارومیه، به‌راحتی می‌توانید آزمایش‌های تجویز شده را در خانه یا محل کار خود انجام دهید.

پرسنل مجرب آزمایشگاه نانو، تخصص و تجهیزات لازم برای این کار را در اختیار دارند و با رعایت تمامی استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت، با هماهنگی قبلی در محل سکونت یا کار شما برای انجام نمونه گیری حاضر خواهند شد.

← لطفاً توجه داشته باشید که ارائه نام و نام خانوادگی بیمار، سن، کد ملی، آزمایش مورد درخواست، کد رهگیری که از پزشک دریافت کرده‌اید، و یک شماره تماس برای ثبت درخواست ضروری است.

← برای درخواست نمونه‌گیری در منزل، بهتر است یک روز قبل با آزمایشگاه تماس بگیرید. برای آزمایش‌های اورژانسی، لطفاً حداقل ۲ ساعت قبل تماس بگیرید.

پاسخ سؤالات خود را بیابید

اگر درباره آزمایش‌های هورمونی، نحوه نمونه‌گیری و انجام آنها، و یا شرایط خود سؤالی دارید، می‌توانید آن را در محتوای سایت جستجو کنید:

همکاران ما در بخش پذیرش آزمایشگاه نانو و واحد روابط عمومی این مرکز، با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ در ساعات کاری مجموعه، تا حد امکان پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.