پانل آنتی‌بادی‌های آنتی‌ژن هسته‌ای قابل‌استخراج (ENA) SS-A و SS-B
پانل آنتی‌بادی‌های آنتی‌ژن هسته‌ای قابل‌استخراج (ENA) یک آزمایش خون است که آنتی‌بادی‌های ضد پروتئین در سلول‌های بدن شما را شناسایی می‌کند. این آنتی‌بادی‌ها اشتباهاً سلول‌های بدن خود فرد را مضر تلقی کرده و باعث می‌شوند سیستم ایمنی بدن آنها را از بین ببرد. پزشکان از پانل ENA برای تشخیص بیماری‌های خود-ایمنی مانند لوپوس و سندروم شوگرن استفاده می‌کنند.
ENA یک آزمایش خون برای بررسی آنتی‌بادی‌هایی است که باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن شما به قسمت‌های سالم بدن حمله کند. این تست می‌تواند به پزشک در تشخیص یا رد بیماری‌های خود-ایمنی کمک کند.
آنتی‌بادی‌ها بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند که به بدن انسان در شناسایی و مبارزه با پاتوژن‌های مضر مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها کمک می‌کنند. بیماری‌های خود-ایمنی باعث می‌شود بدن آنتی‌بادی‌هایی بسازد و اشتباهاً به پروتئین‌هایی حمله کند که بخشی از عملکردهای طبیعی بدن هستند. این پروتئین‌ها دارای مارکر قابل شناسایی هستند که آنتی ژن نامیده می‌شوند و آنتی‌بادی‌ها به آنها حمله می‌کنند.
هدف از انجام آزمایش SSAB
پانل ENA به‌عنوان آزمایش تکمیلی برای تست مثبت ANA و کمک به تشخیص اختلال خود-ایمنی استفاده می‌شود. این تست می‌تواند برای تمایز بین اختلالات خود-ایمنی و همچنین نظارت بر پیشرفت بیماری‌های خود-ایمنی تجویز گردد.
پانل ۴ تست ENA برای کمک به تشخیص بیماری بافت متصل مختلط (MND)، لوپوس (SLE) و سندروم شوگرن استفاده می‌شود. پانل ۶ تست ENA علاوه بر این بیماری‌ها، در شناسایی اسکلرودرما و پلی‌میوزیت/درماتومیوزیت کاربرد دارد.
همچنین می‌توان از پانل ENA برای نظارت بر فعالیت یک اختلال خود-ایمنی خاص در کنار معاینه بالینی استفاده کرد.
آنچه در آزمایش SSAB اندازه‌گیری می‌شود
پانل آنتی‌بادی‌های آنتی‌ژن هسته‌ای قابل‌استخراج (ENA)، وجود اتوآنتی‌بادی‌ها را در خون تشخیص می‌دهد که با پروتئین‌ها در هسته سلولی واکنش نشان می‌دهند. این پروتئین‌ها به عنوان “قابل‌استخراج” شناخته می‌شوند زیرا می‌توانند با استفاده از سالین، از هسته‌های سلولی حذف شوند و ۶ پروتئین اصلی (Ro، La، Sm، RNP، Scl-70 و Jo1) را ارائه کنند.
اتوآنتی‌بادی‌ها زمانی تولید می‌شوند که سیستم ایمنی بدن فرد اشتباهاً بافت‌های خود بدن را هدف قرار داده و به آنها حمله کند. این حمله می‌تواند باعث التهاب، آسیب بافتی و سایر علائم و نشانه‌هایی شود که در اختلالات خود-ایمنی دیده می‌شود.
برخی از اختلالات خود-ایمنی به‌طور مشخص با وجود یک یا چند آنتی‌بادی ضد ENA مانند بیماری بافت متصل مختلط (MCTD)، لوپوس (SLE)، سندروم شوگرن، اسکلرودرما و پلی‌میوزیت/درماتومیوزیت همراه است. ارتباط اتوآنتی‌بادی‌ها می‌تواند به تشخیص اختلال خود-ایمنی کمک کند و به تمایز بین سایر اختلالات خود-ایمنی کمک کند.
پانل ENA معمولا متشکل از یک گروه با ۴ یا ۶ تست اتوآنتی‌بادی است. تعداد آزمایش‌های انجام‌شده بستگی به آزمایشگاه و نیازهای پزشک و بیمار دارد. هر یک از تست‌های پانل ENA نیز می‌توانند به صورت جداگانه تجویز شوند.
یک پانل دارای ۴ تست ENA شامل این آزمایش‌هاست:
| آزمایش اتوآنتی‌بادی | نام رسمی |
| Anti-RNP | Anti-U (1) RNP, Anti-Ribonucleoprotein |
| Anti-Sm | Smith Antibody |
| Anti-SS-A (Ro) | Anti-شوگرن Syndrome A |
| Anti-SS-B (La) | Anti-شوگرن Syndrome B |
یک پانل دارای ۶ تست ENA، شامل ۴ تست ذکر شده در بالا همراه با این ۲ تست است:
| آزمایش اتوآنتی‌بادی | نام رسمی |
| Anti-Scl-70 | Scleroderma Antibodies; anti-topoisomerase |
| Anti-Jo-1 | Anti-Histidyl Transfer RNA Synthase Antibodies |
نوع نمونه آزمایش
نمونه خون
زمان آماده شدن نتایج
۱۰ روز
چه زمانی باید تست SSAB را انجام داد؟
پانل ENA زمانی تجویز می‌شود که فرد بیمار، آزمایش ANA مثبت داشته باشد و علائم و نشانه‌هایی داشته باشد که می‌تواند ناشی از اختلال خود-ایمنی باشد. علائم و نشانه‌های اختلالات خود-ایمنی بسیار متغیر هستند و می‌توانند قسمت‌های مختلف بدن را درگیر کنند. این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تب و خستگی مداوم
- درد عضلانی
- تورم مفاصل و یا درد
- بثورات پوستی
- ریزش موی سر
- حساسیت به نور ماوراءبنفش
- بیماری رینود
- وجود پروتئین در ادرار
- علائم عصبی مانند تشنج، افسردگی، روان‌پریشی
- کم‌خونی همولیتیک (تعداد گلبول‌های قرمز پایین) یا لکوپنی (تعداد گلبول‌های سفید پایین)
وقتی یک فرد آزمایش منفی ANA داشته باشد، پانل ENA انجام نمی‌شود. آزمایش ANA وجود یا عدم‌وجود اتوآنتی‌بادی‌ها را ارزیابی می‌کند، در حالی که هدف پانل ENA، تعیین پروتئین‌های موجود در هسته سلولی است که اتوآنتی‌بادی‌ها تشخیص می‌دهند. اگر نتیجه آزمایش ANA منفی باشد، پس به احتمال زیاد نتیجه آزمایش آنتی‌بادی ضد هسته‌ای خاص، مثبت نخواهد بود.
پانل ENA یا هر یک از آزمایش‌های آن ممکن است زمانی تکرار شود که نتایج اولیه آزمایش منفی باشد، اما علائم و نشانه‌های بالینی همچنان ادامه داشته باشد. همچنین احتمالا این تست زمانی انجام شود که فرد مبتلا به اختلال خود-ایمنی تشخیص داده شده باشد و در برخی موارد علائمی داشته باشد که ممکن است بر اثر یک اختلال خود-ایمنی دیگر باشد. علاوه بر این، پزشکان از این آزمایش‌ها برای نظارت بر فعالیت و یا پیشرفت یک اختلال خود-ایمنی شناخته‌شده استفاده می‌کنند.
مراحل انجام آزمایش SSAB
این تست نیاز به گرفتن نمونه خون دارد که در اغلب موارد از بازوی شما در آزمایشگاه و یا در خانه توسط پرسنل آزمایشگاه نانو گرفته می‌شود.
آمادگی‌های قبل از آزمایش
برای این آزمایش عموماً نیازی به آمادگی خاصی نیست. پزشک معالج‌تان به شما خواهد گفت که آیا لازم است موقتاً مصرف برخی داروها یا مکمل‌ها را قبل از آزمایش متوقف کنید یا خیر.
در حین انجام آزمایش
نمونه‌گیر آزمایشگاه نانو، نمونه خون را از رگ بازوی شما خواهد گرفت. وی احتمالا یک نوار در اطراف بازوی شما خواهد بست و ناحیه‌ای را که سوزن در پوست شما قرار می‌گیرد ضدعفونی خواهد نمود. سپس مقدار کمی خون به یک لوله کشیده می‌شود. وقتی سوزن وارد پوست شما می‌شود ممکن است احساس سوزش خفیف داشته باشید.
پس از انجام تست
پس از برداشتن سوزن، از شما خواسته خواهد شد با بانداژ یا یک قطعه گاز استریل، فشار ملایمی را به محل نمونه‌گیری وارد کنید. این کار به جلوگیری از خون‌ریزی کمک می‌کند و می‌تواند مانع از کبودی شود. سپس محل نمونه‌گیری بانداژ خواهد شد. در اکثر موارد پس از تکمیل آزمایش می‌توانید به فعالیت‌های روزمره خود بازگردید.
گرفتن نمونه خون، یک روش بسیار کم‌خطر است. گاهی ممکن است در محل نمونه‌گیری، کبودی خفیف ملاحظه کنید.
انجام آزمایش SSAB در خانه
اگر به دلیل شرایط جسمانی، محدودیت حرکت، مشغله کاری و … امکان مراجعه حضوری به آزمایشگاه را ندارید، با سفارش سرویس نمونه‌گیری در منزل آزمایشگاه نانو در ارومیه، به‌راحتی می‌توانید این آزمایش را در خانه یا محل کار خود انجام دهید.
پرسنل مجرب آزمایشگاه نانو، تخصص و تجهیزات لازم برای این کار را در اختیار دارند و با رعایت تمامی استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت، با هماهنگی قبلی در محل سکونت یا کار شما برای انجام نمونه گیری حاضر خواهند شد.
← لطفاً توجه داشته باشید که ارائه نام و نام خانوادگی بیمار، سن، کد ملی، آزمایش مورد درخواست، کد رهگیری که از پزشک دریافت کرده‌اید، و یک شماره تماس برای ثبت درخواست ضروری است.
← برای درخواست نمونه‌گیری در منزل، بهتر است یک روز قبل با آزمایشگاه تماس بگیرید. برای آزمایش‌های اورژانسی، لطفاً حداقل ۲ ساعت قبل تماس بگیرید.
مزایای انجام آزمایش در
آزمایشگاه نانو ارومیه
آزمایشگاه پاتوبیولوژی نانو، مجهزترین مجموعه آزمایشگاهی بخش غیردولتی در ارومیه و آذربایجان‌غربی است. این مجموعه در محیطی آرام و ایمن با بهره‌گیری از آخرین تجهیزات آزمایشگاهی دنیا، تیم تخصصی مجرب شامل پزشکان آزمایشگاهی و متخصصان آسیب‌شناسی بالینی و تشریحی، مفتخر به ارائه خدماتی با بالاترین دقت و کیفیت به مراجعان عزیز از منطقه شمال‌غرب و کشورهای همجوار است.
حداکثر دقت
بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز دنیا برای انجام آزمایش‌ها
پوشش بیمه‌ای
طرف قرارداد با کلیه بیمه‌های پایه و تکمیلی در کشور
جوابدهی آنلاین
سیستم ارسال الکترونیکی نتایج بدون نیاز به مراجعه حضوری
خون‌گیری در منزل
انجام نمونه‌گیری در منزل شما توسط پرسنل آزمایشگاه
تحلیل نتایج آزمایش SSAB
تشخیص بیماری‌های خود-ایمنی معمولا بر اساس علائم و نشانه‌های مشخصه و نتایج آزمایش‌های اتوآنتی‌بادی است. نتایج پانل ENA به تشخیص و تمایز بین اختلالات مختلف خود-ایمنی کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که هر یک از این آنتی‌بادی‌ها اغلب در یک اختلال خود-ایمنی خاص شناسایی می‌شوند و در افرادی که بیماری ندارند، کمتر شناسایی می‌شوند و یا دیده نمی‌شوند.
الگوی نتایج مثبت و منفی به‌دست‌آمده از پانل ENA در کنار یافته‌های بالینی ارزیابی می‌شود. اگر کسی یافته‌های بالینی مربوط به یک اختلال خود-ایمنی خاص را داشته باشد و تست آنتی‌بادی مربوطه ENA مثبت باشد، فرد به احتمال زیاد دچار این بیماری است.
اگر فردی علائم مشکوک داشته باشد اما اتوآنتی‌بادی وجود نداشته باشد، احتمالا به این معنی است که علائم دیده‌شده ناشی از بیماری دیگری است.
تفسیر نتایج آزمایش‌های موجود در پانل ENA در جدول زیر آمده است. نتیجه آزمایش مثبت به این معنی است که فرد بیشتر از مقدار مرجعِ تعیین‌شده، آن اتوآنتی‌بادی را در خون خود دارد.
| تست اتوآنتی‌بادی | نتایجی که تشخیص اختلال خود-ایمنی را تأیید می‌کنند |
| Anti-RNP | نتیجه مثبت در ۹۵ تا ۱۰۰ درصد موارد بیماری بافت متصل مختلط (MCTD) مشاهده شده است؛ به علاوه احتمال دارد در لوپوس و اسکلرودرما مثبت باشد |
| Anti-Sm | نتیجه مثبت در ۳۰% افراد مبتلا به لوپوس دیده می‌شود؛ نشانگر آنتی‌بادی بسیار خاص برای این بیماری |
| Anti-SS-A (Ro) | نتیجه مثبت در ۷۵٪ از افراد مبتلا به سندروم شوگرن دیده می‌شود؛ همچنین ممکن است در لوپوس و اسکلرودرما مثبت باشد |
| Anti-SS-B (La) | نتیجه مثبت در ۶۰٪ از افراد مبتلا به سندروم شوگرن مشاهده می‌شود؛ علاوه بر این می‌تواند در لوپوس و اسکلرودرما مثبت باشد؛ به‌ندرت بدون ضد SS-A وجود دارد |
| Anti-Scl-70 | نتیجه مثبت در ۶۰% افراد مبتلا به اسکلرودرما مشاهده می‌شود؛ نشانگر آنتی‌بادی بسیار خاص برای این بیماری |
| Anti-Jo-1 | نتیجه مثبت در ۳۰٪ از افراد مبتلا به پلی‌میوزیت دیده می‌شود و ممکن است در فیبروز ریه مثبت باشد |
نام‌های دیگر این آزمایش
Antibodies to Saline-extracted Antigens, Anti-RNP, Anti-Ribonucleoprotein, Anti-U(1)RNP, Anti-SmRNP, Anti-SSA, SSA (Ro), Anti-شوگرن Syndrome A, Anti-SSB, SSB (La), Anti-شوگرن Syndrome B, Anti-Sm (Sm), Smith Antibody, Scl-70, Anti-Topoisomerase, Scleroderma Antibodies, Anti-Jo-1, Antihistidyl Transfer RNA Synthase Antibodies, ENA Panel
سایر آزمایش‌های مرتبط
Antinuclear Antibody (ANA) Test, Autoantibodies Test, Anti-dsDNA Test
راهنمای کامل آشنایی با
تست‌های هورمونی آزمایشگاه نانو
هورمون‌ها، انواع مختلف ترکیبات بیوشیمیایی هستند که به‌عنوان پیام‌رسان در سرتاسر بدن فعالیت دارند. این ترکیبات می‌توانند حرکت اندام‌های بدن را هماهنگ کنند، مولد حس گرسنگی یا رضایت باشند، رشد بدن را مهار یا تحریک نمایند، متابولیسم ما را تنظیم کنند و … هورمون‌ها تقریباً تمامی عملکردهای بدن را تحت‌کنترل نگه می‌دارند.
آزمایش‌های هورمونی، گنجینه بزرگی از ابزارهایی هستند که پزشکان برای شناسایی و کشف مشکلات مهم سلامتی در اختیار دارند. با انجام این آزمایش‌ها می‌توان علت طیف وسیعی از بیماری‌ها را یافته و در اغلب موارد به‌راحتی مدیریت نمود.
آنچه مطالعه کردید بخشی از مجله آزمایش‌های هورمونی است که شامل تمامی موضوعات مهم درباره هورمون‌ها و تست‌های کلیدیِ آنها به زبان ساده است.
پاسخ سؤال خود را نیافته‌اید؟
اگر درباره جزئیات این آزمایش، نحوه نمونه گیری و انجام آن، و یا شرایط خود سؤالی دارید، می‌توانید آن را در محتوای سایت جستجو کنید:
همکاران ما در بخش پذیرش آزمایشگاه نانو و واحد روابط عمومی این مرکز، با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ در ساعات کاری مجموعه، تا حد امکان پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.
لطفاً توجه داشته باشید
محتوای مندرج در این صفحه، صرفاً برای آشنایی شما با علل تجویز و روند انجام این تست طراحی شده است و هرگز نباید به عنوان جایگزین برای روند تشخیص و درمان بیماری‌ها مورد استفاده قرار گیرد. اگر به وجود یک بیماری یا عارضه در خود مشکوک هستید، ضروری است به پزشک مربوطه مراجعه نمایید تا بر اساس نتایج معاینات و تست‌های تجویز شده توسط پزشک، وجود یا عدم‌وجود آن تشخیص داده شود.
منابع مورد استفاده
- https://neurology.testcatalog.org/show/SSAB
- https://www.mayocliniclabs.com/test-catalog/overview/81359
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3702711/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1881026/
- https://www.uwhealth.org/lab-test-directory/immunology/name-68502-en.html
- https://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/89035
- https://www.aruplab.com/guides/ug/tests/0050652.jsp
- https://www.arupconsult.com/Topics/MCTD.html?client_ID=LTD#
- https://www.arupconsult.com/Topics/ConnectiveTissueDz.html?client_ID=LTD
- https://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/print.php?unit_code=83631
- https://emedicine.medscape.com/article/1006966-overview
- https://emedicine.medscape.com/article/334482-overview
- https://www.merck.com/mmpe/sec04/ch032/ch032c.html
- Pagana, K. D. & Pagana, T. J. (© ۲۰۰۷). Mosby’s Diagnostic and Laboratory Test Reference 8th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 81-82.
- Wu, A. (© ۲۰۰۶). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, 4th Edition: Saunders Elsevier, St. Louis, MO. Pp 128-129, 136-139.
- https://emedicine.medscape.com/article/332244-workup
- https://cvi.asm.org/content/11/2/297.full
- https://www.childrensmn.org/Manuals/Lab/FlowCyt/018959.pdf