انواع آزمایش‌های هورمونی را بشناسیم

یکی از سؤالات رایج که در آزمایشگاه می‌شنویم این است که “بهترین نوع آزمایش برای سنجش هورمون‌ها کدام است؟” متأسفانه، پاسخ ساده‌ای برای این سؤال وجود ندارد زیرا هر یک از روش‌های تست هورمونی، مزایا و معایب خاص خود را دارند.

آزمایش سِرُم هورمون، مدتهاست که در مجامع پزشکی به عنوان روش استاندارد اندازه‌گیری هورمون‌ها پذیرفته شده است. اما در کنار این نوع تست، امکان استفاده از بزاق، ادرار و مو برای ارزیابی طیف گسترده‌ای از هورمون‌ها نیز وجود دارد. هر یک از این روش‌ها می‌تواند اطلاعات ارزشمند و مهمی را به پزشک معالج ارائه دهد. اما از آنجا که اطلاعات کسب‌شده از هر روش متفاوت است، روش‌هایی که برای شما تجویز می‌شود باید با نیازهای شما مطابقت داشته باشد.

آزمایش سرم

آزمایش سرم خون اغلب به عنوان استاندارد طلایی آزمایش هورمون در نظر گرفته می‌شود و نوع آزمایش توصیه‌شده توسط انجمن غدد درون‌ریز آمریکا، کالج آمریکایی زنان و زایمان و انجمن یائسگی آمریکاست.

این روش برای شناسایی مقادیر بیش از حد بالا یا پایین در هورمون‌های درون‌زا مفید است و جمع‌آوری نسبتاً ساده‌ی آن، یکی از مزایای این روش آزمایش است. مزیت دیگر، محدوده مرجع شناخته‌شده‌ی این روش برای اکثر آزمایش‌های هورمونی است.

در عین حال باید توجه داشت به دلیل آن که هورمون‌ها در طول ۲۴ ساعت به صورت پالسی ترشح می‌شوند، دانستن این که آیا مقادیر هورمون در سرم، حد پایین، حد بالا و یا میانه در فرد است، کار دشواری است.

این نوع آزمایش بسیار شبیه به گرفتن نمونه خون است. این روش، امکان اندازه گیری غلظت‌های مختلف هورمون در جریان خون را فراهم می‌کند.

آزمایش بزاق

این روش آزمایش، ‌شکل دیگری از آزمایش هورمون محسوب می‌شود. این روش مناسب برای اندازه‌گیری مقادیر هورمون‌های آزاد است که معمولا در دسترس هستند. این کار به شیوه‌ای ساده‌تر از روش‌های دیگر انجام می‌شود و اغلب حتی در خانه قابل‌انجام است.

بزاق یک رسانه عالی برای اندازه‌گیری کورتیزول است زیرا برخلاف خون و سرم که در آن رگ‌گیری می‌تواند باعث افزایش پیش‌بینی‌شده کورتیزول شود، جمع آوری بزاق چنین اثری در بیمار ندارد.

به نظر برخی متخصصان، این روش آزمایش برای سنجش هورمون‌های زنانه، نادرست و گمراه‌کننده است

آزمایش ادرار

آزمایش ادرار یکی دیگر از روش‌های تست هورمون است که می‌تواند در خانه نیز انجام گردد. در این روش تست، معمولا از نمونه‌های متعدد گرفته می‌شود که هرگونه اختلاف احتمالی برطرف شود. آزمایش ادرار، فرآیند متابولیسم هورمون‌های بدن را اندازه گیری می‌کند.

جمع‌آوری ادرار روش ترجیحی برای سنجش هورمون‌هایی است که در طی شب و در طول خواب عمیق ترشح می‌شوند (مانند هورمون رشد)، و مقرون به‌صرفه‌ترین و قابل‌اعتماد‌ترین راه برای ارزیابی متابولیت‌های هورمون استروئید است. با جمع‌آوری ادرار در طول ۲۴ ساعت، می‌توان کل تولید روزانه یک هورمون را محاسبه نمود.

این روش به دلیل در دسترس بودن آزمایش خانگی و امکان تکرار ساده‌ی نمونه‌گیری در صورت نیاز به آزمایش‌های بیشتر، متد آسانی برای نمونه‌گیری تست‌های هورمونی محسوب می‌شود.

آزمایش مو

برای اندازه‌گیری تولید کورتیزول می‌توان از نمونه مو استفاده کرد. یک سانتی‌مترِ انتهایی مو (چسبیده به پوست سر) میزان تولید تقریبی کورتیزول در یک ماه اخیر را نشان می‌دهد.

اگرچه هر دو آزمایش استروئید ادرار و هورمون بزاق به عنوان نشانگرهای زیستی مناسب برای استرس حاد در نظر گرفته می‌شوند، اما با این حال، عوامل استرس‌زای حاد، ممکن است میزان کورتیزول را بالا ببرند اما بر خروجی کورتیزول پایه تأثیر نگذارند. در مقابل، عوامل استرس‌زای طولانی‌مدت یا بسیار شدید ممکن است منجر به سرکوب خروجی کورتیزول پایه شود.

به نظر برخی متخصصان، کورتیزول مو می‌تواند یک بیومارکر بهتر برای ارزیابی استرس مزمن باشد زیرا کورتیزول را در درازمدت ارزیابی می‌کند و نمونه‌ای از بافت است.

اگر به دلیل شرایط جسمانی، محدودیت حرکت، مشغله کاری و … امکان مراجعه حضوری به آزمایشگاه را ندارید، با سفارش سرویس نمونه‌گیری در منزل آزمایشگاه نانو در ارومیه، به‌راحتی می‌توانید آزمایش‌های تجویز شده را در خانه یا محل کار خود انجام دهید.

پرسنل مجرب آزمایشگاه نانو، تخصص و تجهیزات لازم برای این کار را در اختیار دارند و با رعایت تمامی استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت، با هماهنگی قبلی در محل سکونت یا کار شما برای انجام نمونه گیری حاضر خواهند شد.

← لطفاً توجه داشته باشید که ارائه نام و نام خانوادگی بیمار، سن، کد ملی، آزمایش مورد درخواست، کد رهگیری که از پزشک دریافت کرده‌اید، و یک شماره تماس برای ثبت درخواست ضروری است.

← برای درخواست نمونه‌گیری در منزل، بهتر است یک روز قبل با آزمایشگاه تماس بگیرید. برای آزمایش‌های اورژانسی، لطفاً حداقل ۲ ساعت قبل تماس بگیرید.

پاسخ سؤالات خود را بیابید

اگر درباره آزمایش‌های هورمونی، نحوه نمونه‌گیری و انجام آنها، و یا شرایط خود سؤالی دارید، می‌توانید آن را در محتوای سایت جستجو کنید:

همکاران ما در بخش پذیرش آزمایشگاه نانو و واحد روابط عمومی این مرکز، با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ در ساعات کاری مجموعه، تا حد امکان پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.