با سیستم غدد درون‌ریز و هورمون‌های بدن آشنا شوید

عملکرد اصلی سیستم غدد درون‌ریز، آزاد کردن هورمون‌ها در خون شماست، به‌گونه‌ای که به‌طور مداوم میزان آنها را کنترل می‌کند. هورمون‌ها، پیام‌های خود را با قفل کردن سلول‌هایی که هدف قرار می‌دهند تحویل می‌دهند تا بتوانند پیام را منتقل کنند. بدن شما بیش از ۵۰ هورمون مختلف دارد که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم، تقریباً تمامی جنبه‌های سلامتی شما را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. برای مثال:

• متابولیسم
• هموستاز (توازن داخلی مداوم)، مانند فشار خون و تنظیم قند خون، تعادل مایعات (آب) و الکترولیت و دمای بدن
• رشد فیزیکی
• عملکرد جنسی
• تولید مثل
• چرخه خواب و بیداری
• خُلق‌و‌خو

مقادیر بسیار کمی از هورمون‌ها می‌توانند واکنش‌ها و تغییرات قابل‌توجهی را در بدن شما ایجاد کنند. اگر میزان هورمون در بدن شما کم یا زیاد باشد، قطعاً بر سلامتی شما تأثیر می‌گذارد و منجر به علائم مشهود می‌گردد.

سیستم غدد درون‌ریز از سه نوع بافت تشکیل شده است:

• غده‌ها
• اندام‌ها
• بافت‌های مرتبط با غدد درون‌ریز

غده‌ها

غدد، بافت‌های خاصی در بدن شما هستند که مواد خاصی را تولید و آزاد می‌کنند. غدد درون‌ریز، هورمون‌ها را مستقیماً به جریان خون شما وارد می‌کنند. غدد درون‌ریز بدن شما از سر تا پا شامل:

• غده اپی‌فیز: این غده کوچک در مغز، هورمون ملاتونین را تولید و آزاد می‌کند.
• غده هیپوفیز: یک غده کوچک به اندازه نخود در پایه مغز شما و زیر هیپوتالاموس است که ۸ نوع هورمون آزاد می‌کند؛ برخی از این هورمون‌ها باعث آزاد شدن هورمون‌های غدد درون‌ریزِ دیگر می‌شوند.
• غده تیروئید: این غده کوچک به شکل پروانه در جلوی گردن، هورمون‌هایی را آزاد می‌کند که به کنترل متابولیسم کمک می‌کند.
• غدد پاراتیروئید: این چهار غده به اندازه نخود هستند که معمولا در پشت تیروئید شما قرار دارند و هورمون پاراتیروئید (PTH) آزاد می‌کنند که میزان کلسیم خون شما را کنترل می‌کند.
• غدد فوق‌کلیوی: غدد کوچک مثلثی‌شکل در بالای هر یک از دو کلیه، که چندین نوع هورمون آزاد می‌کنند تا فرآیندهای بدن را مدیریت ‌کنند، مانند متابولیسم، فشار خون و واکنش‌های استرسی.

غدد دیگری نیز در بدن وجود دارد که غدد درون‌ریز نیستند، مانند غدد تعریق (نوعی غده برون‌ریز).

اندام‌های سیستم غدد درون‌ریز

برخی از اندام‌های بدن شما نیز هورمون‌هایی را تولید و آزاد می‌کنند. اندام گروهی از بافت‌ها است و ساختاری را تشکیل می‌دهند که عملکردهای مهمی را در بدن شما انجام ‌می‌دهد. اندام‌هایی که بخشی از سیستم غدد درون‌ریز شما هستند عبارتند از:

• هیپوتالاموس: ساختاری در عمق مغز شما که پل ارتباطی اصلی بین سیستم غدد درون‌ریز و سیستم عصبی شماست. هیپوتالاموس دو هورمون تولید می‌کند که غده هیپوفیز ذخیره و آزاد می‌کند (اکسی توسین و وازوپرسین) و دو هورمون (دوپامین و سوماتوستاتین) تولید و آزاد می‌کند.
• لوزالمعده: اندامی در پشت شکم که هم یک عضو، و هم یک غده است و همچنین بخشی از سیستم گوارش شماست. لوزالمعده دو هورمون آزاد می‌کند که برای حفظ میزان قند خون سالم ضروری است: انسولین و گلوکاگون.
• بافت چربی (چربی بدن): یک بافت همبند که در سرتاسر بدن گسترش یافته است، در زیر پوست (چربی زیرجلدی)، بین اندام‌های داخلی (چربی احشایی) و در حفره‌های داخلی استخوان‌ها (بافت چربی مغز استخوان). بافت چربی، هورمون‌های مختلفی از جمله لپتین، آنژیوتنسین و آدیپونکتین را آزاد می‌کند.
• تخمدان‌ها: این غدد کوچک و بیضی‌شکل در دو طرف رحم قرار دارند و تخمک‌ها را تولید و ذخیره کرده، و هورمون‌های جنسی را تولید می‌کنند که چرخه قاعدگی و بارداری شما را کنترل می‌کنند.
• بیضه‌ها: اندام‌های کوچک در زیر آلت تناسلی مردانه، که اسپرم و هورمون‌های جنسی (به‌ویژه تستوسترون) تولید می‌کنند.

سایر بافت‌هایی که هورمون‌ها را آزاد می‌کنند

سایر بافت‌های بدن شما نیز بعضی هورمون‌ها را آزاد می‌کنند. اما معمولا به عنوان بافت‌های سیستم غدد درون‌ریز شناخته نمی‌شوند زیرا آنها عملکردها یا نقش‌های متفاوت و مهم‌تری دارند، شامل:

• دستگاه گوارش (معده و روده کوچک): دستگاه گوارش بزرگترین سیستم اندام‌های مرتبط با غدد درون‌ریز است و هورمون‌های مختلفی را تولید و آزاد می‌کند که در متابولیسم نقش کلیدی دارند. نمونه‌هایی از این موارد شامل گسترین و گرلین است.
• کلیه‌ها: کلیه‌ها دو عضو لوبیا شکل که خون را فیلتر می‌کنند و بخشی از سیستم ادراری هستند، اما هورمون‌هایی نظیر اریتروپوئیتین و رنین نیز تولید می‌کنند.
• کبد: کبد بخشی از سیستم گوارش است و همچنین هورمون‌هایی از جمله عامل رشد شبه‌انسولین ۱ (IGF-1) و آنژیوتنسینوژن تولید می‌کند.
• قلب: وقتی فشار خون شما بالا می‌رود، قلب دو هورمون به نام پپتید ناتریورتیک نوع A و پپتید ناتریورتیک نوع B آزاد می‌کند.
• جفت: جفت یک عضو موقت در سیستم غدد درون‌ریز است که در دوران بارداری تشکیل می‌شود و هورمون‌هایی تولید می‌کند که برای حفظ بارداری سالم و آماده‌سازی بدن شما برای زایمان و شیردهی مهم هستند.

اگر به دلیل شرایط جسمانی، محدودیت حرکت، مشغله کاری و … امکان مراجعه حضوری به آزمایشگاه را ندارید، با سفارش سرویس نمونه‌گیری در منزل آزمایشگاه نانو در ارومیه، به‌راحتی می‌توانید آزمایش‌های تجویز شده را در خانه یا محل کار خود انجام دهید.

پرسنل مجرب آزمایشگاه نانو، تخصص و تجهیزات لازم برای این کار را در اختیار دارند و با رعایت تمامی استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت، با هماهنگی قبلی در محل سکونت یا کار شما برای انجام نمونه گیری حاضر خواهند شد.

← لطفاً توجه داشته باشید که ارائه نام و نام خانوادگی بیمار، سن، کد ملی، آزمایش مورد درخواست، کد رهگیری که از پزشک دریافت کرده‌اید، و یک شماره تماس برای ثبت درخواست ضروری است.

← برای درخواست نمونه‌گیری در منزل، بهتر است یک روز قبل با آزمایشگاه تماس بگیرید. برای آزمایش‌های اورژانسی، لطفاً حداقل ۲ ساعت قبل تماس بگیرید.

پاسخ سؤالات خود را بیابید

اگر درباره آزمایش‌های هورمونی، نحوه نمونه‌گیری و انجام آنها، و یا شرایط خود سؤالی دارید، می‌توانید آن را در محتوای سایت جستجو کنید:

همکاران ما در بخش پذیرش آزمایشگاه نانو و واحد روابط عمومی این مرکز، با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ در ساعات کاری مجموعه، تا حد امکان پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.