راهنمای جامع آزمایش‌های هورمونی

آزمایش فاکتور رشد شبه انسولین ۱ (IGF-1)

این آزمایش، مقدار IGF-1 (فاکتور رشد شبه‌انسولین ۱) را در خون شما اندازه‌گیری می‌کند. IGF-1 هورمونی است که اثرات هورمون رشد (GH) را در بدن شما مدیریت می‌کند. IGF-1 و GH در کنار هم، رشد طبیعی استخوان‌ها و بافت‌ها را ممکن می‌سازند.

میزان هورمون رشد در خون در طول شبانه‌روز بر اثر رژیم غذایی و میزان فعالیت شما نوسان می‌کند، اما میزان IGF-1 پایدار باقی می‌ماند. بنابراین، انجام آزمایش IGF-1 یک راه مفید برای پاسخ به این سؤال است ‌که آیا بدن فرد، مقدار طبیعی هورمون رشد تولید می‌کند یا نه.

هدف از انجام آزمایش فاکتور رشد شبه انسولین ۱

آزمایش فاکتور رشد شبه‌انسولین ۱ (IGF-1) احتمالا همراه با آزمایش هورمون رشد برای این اهداف تجویز شود:

  • شناسایی کمبود GH. این تست، روش تشخیص کمبود GH نیست اما می‌تواند همراه با آزمایش تحریک هورمون رشد تجویز شود
  • به عنوان تست تکمیلی در صورت بروز نتایج غیرطبیعی در سایر آزمایش‌های هورمونی
  • ارزیابی عملکرد هیپوفیز
  • گاهی اوقات برای تشخیص هورمون رشد بیش از حد و کمک به تشخیص و نظارت بر درمان دو بیماری نادر آکرومگالی و ژیگانتیسم (غول‌پیکری)

IGF-1 همراه با سایر آزمایش‌های هورمون هیپوفیز مانند پرولاکتین یا FSH و LH برای کمک به تشخیص اختلال عملکرد غده هیپوفیز و کاهش هورمون‌های هیپوفیز (هیپوپیتوئیتاریسم) نیز تجویز شود.

تست IGF-1 و آزمایش سرکوب هورمون رشد می‌تواند برای تشخیص و نظارت بر درمان تومور هیپوفیز تولیدکننده GH استفاده شود. تومور هیپوفیز قدامی معمولا با اسکن‌های تصویربرداری مشاهده و تأیید می‌شود. اگر جراحی لازم باشد، پس از برداشتن تومور، میزان GH و IGF-1 در خون اندازه‌گیری می‌شود تا مشخص شود که آیا کل تومور با موفقیت برداشته شده است یا خیر. دارو و یا رادیوتراپی ممکن است علاوه بر جراحی (یا گاهی اوقات به جای جراحی) برای کاهش تولید هورمون رشد، و بازگشت IGF-1 به مقدار طبیعی یا نزدیک به طبیعی استفاده گردد.

تست IGF-1 همچنین برای نظارت بر اثربخشی این درمان در فواصل منظم در سال‌های بعد، برای نظارت بر تولید هورمون رشد و در نتیجه تشخیص عود تومور تجویز می‌شود.

میزان IGF-1 و اندازه‌گیری GH می‌تواند اطلاعاتی در رابطه با عدم‌حساسیت GH به پزشکان ارائه دهد. قبل از انجام آزمایش قطعیِ هورمون رشد، اگر میزان IGF-1 برای سن و جنسیت فرد طبیعی باشد، کمبود هورمون رشد حذف می‌شود و آزمایش قطعی لازم نیست.

آنچه در آزمایش IGF-1 اندازه‌گیری می‌شود

فاکتور رشد شبه‌انسولین ۱ (IGF-1) نوعی هورمون است که همراه با هورمون رشد، به شکل‌گیری و رشد استخوان و بافت‌های بدن کمک می‌کند. این تست، مقدار IGF-1 در خون را اندازه‌گیری می‌کند.

IGF-1 در درجه اول در کبد، عضلات اسکلتی و بسیاری از بافت‌های دیگر در پاسخ به تحریک هورمون رشد تولید می‌شود. IGF-1 بسیاری از اقدامات GH را مدیریت می‌کند، رشد استخوان‌ها و سایر بافت‌ها را تحریک می‌کند، و تولید توده عضلانی را ممکن می‌سازد. IGF-1 همچنین در فعالیت‌های غیر رشد مانند متابولیسم گلوکز و لیپید نقش دارد و در سندروم متابولیک دخیل است.

از آنجا که هورمون رشد در طول شبانه‌روز به‌صورت چند پالس در خون آزاد می‌شود، تفسیر نتایج یک بار آزمایش هورمون رشد (GH) دشوار است. IGF-1 مقادیر بالا و پایین GH را منعکس می‌کند، اما برخلاف هورمون رشد، میزان آن در طول روز پایدار است. این باعث می‌شود IGF-1 یک شاخص مفید از میزان GH متوسط باشد. بنابراین تست IGF-1 اغلب برای کمک به ارزیابی مقادیر بالا یا پایین GH استفاده می‌شود.

IGF-1 و کمبود رشد

مقدار IGF-1، مانند GH معمولا در دوران کودکی پایین است ولی به‌تدریج در دوران کودکی افزایش می‌یابد، در دوران بلوغ به اوج می‌رسد و سپس در زندگی بزرگسالی کاهش می‌یابد. کمبود GH و IGF-1 ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:

  • غده هیپوفیز ناکارآمد و کاهش هورمون‌های هیپوفیز (هیپوپیتوئیتاریسم)
  • تومور هیپوفیز غیرمولد GH، که به سلول‌هایی که این هورمون را تولید می‌کنند آسیب می‌رساند
  • عدم‌پاسخگویی به هورمون رشد. این عدم‌حساسیت ممکن است اولیه (ژنتیکی) یا ثانویه بر اثر عواملی نظیر سوءتغذیه، کم‌کاری تیروئید، کمبود هورمون جنسی، بیماری کلیوی، بیماری کبدی و سندروم‌های مادرزادی باشد. عدم‌حساسیت ژنتیکی GH بسیار نادر است و حدود ۳۰۰ مورد از آن در سراسر جهان گزارش شده است.

کمبود IGF-1 می‌تواند رشد استخوان و رشد کلی بدن را مهار کند و در نتیجه قد کودک کوتاه‌تر از حد طبیعی باشد. در بزرگسالان، کاهش تولید این هورمون منجر به تراکم استخوان پایین، توده عضلانی کمتر و تغییر میزان چربی می‌شود. با این حال، آزمایش کمبود IGF-1 یا کمبود GH معمولا در بزرگسالانی که کاهش تراکم استخوان و یا قدرت عضلانی دارند، یا لیپیدهایشان افزایش یافته، انجام نمی‌شود. کمبود GH و در نتیجه کمبود IGF-1 یک علت بسیار نادر برای این اختلالات است.

IGF-1 و هورمون رشد بیش از حد

مقادیر بیش از حد GH و IGF-1 می‌تواند باعث رشد غیرطبیعی اسکلت و سایر علائم و نشانه‌های دو بیماری نادر، یعنی آکرومگالی و ژیگانتیسم شود، که غالباً به دلیل بروز آدنوم هیپوفیز اتفاق می‌افتد، تومور با رشد آهسته و اغلب خوش‌خیم. این مسئله باعث می‌شود هیپوفیز مقادیر اضافی GH آزاد کند. در اغلب موارد، تومور با جراحی برداشته می‌شود و یا با دارو و اشعه درمان می‌گردد. در بیشتر موارد، این درمان‌ها باعث می‌شود که مقادیر GH و IGF-1 به بازه نرمال یا تقریباً نرمال بازگردد.

در کودکان، غول‌پیکر بودن یا ژیگانتیسم باعث می‌شود استخوان‌ها طولانی‌تر شوند، در نتیجه یک فرد بسیار بلند با پاها و دست‌های بزرگ ایجاد می‌شود. در بزرگسالان، آکرومگالی باعث ضخیم شدن استخوان‌ها و نرم شدن بافت‌ها می‌شود، همانطور که با تورم بینی دیده می‌شود. برخلاف ژیگانتیسم، بزرگسالان مبتلا به آکرومگالی قد بلند نمی‌شوند. هر دوی این بیماری‌ها می‌تواند منجر به بزرگ شدن اندام‌ها (قلب، کبد، کلیه‌ها، طحال، غدد تیروئید/پاراتیروئید، پانکراس) و سایر عوارض مانند دیابت نوع ۲، افزایش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی، فشار خون بالا، آرتریت، افزایش خفیف سرطان (پستان، روده بزرگ، پروستات، ریه) و کاهش طول عمر شود.

چه زمانی باید تست IGF-1 را انجام داد؟

آزمایش IGF-1 ممکن است همراه با آزمایش تحریک هورمون رشد انجام شود، زمانی که:

  • کودک دارای علائم کمبود هورمون رشد است، مانند سرعت رشد کُند و قد کوتاه
  • بزرگسالان علائمی دارند که پزشک مشکوک به کمبود GH است، مانند کاهش تراکم استخوان، خستگی، تغییرات نامطلوب در میزان چربی و کاهش تحمل ورزش. با این حال، آزمایش کمبود IGF-1 در بزرگسالانی که این علائم را دارند، معمول نیست؛ کمبود GH و IGF-1 علل بسیار نادر این اختلالات هستند.

همچنین زمانی که پزشک مشکوک است که شما یک غده هیپوفیز کم‌فعال دارید IGF-1 تجویز می‌شود، و در فواصل زمانی برای نظارت بر کسانی که تحت‌درمان GH هستند.

در موارد نادر، احتمال دارد زمانی که کودک علائم غول‌پیکر بودن را دارد، تست IGF-1 همراه با آزمایش سرکوب هورمون رشد، یا زمانی که یک بزرگسال علائم آکرومگالی را نشان می‌دهد، انجام گیرد.

وقتی تومور هیپوفیزِ مولد هورمون رشد شناسایی می‌شود، آزمایش‌های GH و IGF-1 پس از برداشتن تومور با جراحی انجام می‌شود، برای تعیین این‌که آیا همه تومور استخراج شده است یا خیر. IGF-1 همچنین در فواصل منظم در طول دارودرمانی و یا پرتودرمانی (اغلب پس از جراحی تومور) انجام می‌شود. میزان IGF-1 ممکن است در فواصل منظم برای سال‌های متوالی برای نظارت بر تولید هورمون رشد و برای پایش عود تومور هیپوفیز انجام شود.

مراحل انجام آزمایش IGF-1

این تست نیاز به گرفتن نمونه خون دارد که در اغلب موارد از بازوی شما در آزمایشگاه و یا در خانه توسط پرسنل آزمایشگاه نانو گرفته می‌شود.

آمادگی‌های قبل از آزمایش

برای این آزمایش عموماً نیازی به آمادگی خاصی نیست، مگر این که ناشتایی توسط پزشک درخواست داده شود.

مصرف بیوتین معمولا باید ۷۲ ساعت قبل از آزمایش متوقف شود زیرا ممکن است باعث تداخل در نتیجه تست شود. پزشک معالج‌تان به شما خواهد گفت که آیا لازم است موقتاً مصرف برخی داروها یا مکمل‌ها را قبل از آزمایش متوقف کنید یا خیر.

در حین انجام آزمایش

نمونه‌گیر آزمایشگاه نانو، نمونه خون را از رگ بازوی شما خواهد گرفت. وی احتمالا یک نوار در اطراف بازوی شما خواهد بست و ناحیه‌ای را که سوزن در پوست شما قرار می‌گیرد ضدعفونی خواهد نمود. سپس مقدار کمی خون به یک لوله کشیده می‌شود. وقتی سوزن وارد پوست شما می‌شود ممکن است احساس سوزش خفیف داشته باشید.

پس از انجام تست

پس از برداشتن سوزن، از شما خواسته خواهد شد با بانداژ یا یک قطعه گاز استریل، فشار ملایمی را به محل نمونه‌گیری وارد کنید. این کار به جلوگیری از خون‌ریزی کمک می‌کند و می‌تواند مانع از کبودی شود. سپس محل نمونه‌گیری بانداژ خواهد شد. در اکثر موارد پس از تکمیل آزمایش می‌توانید به فعالیت‌های روزمره خود بازگردید.

گرفتن نمونه خون، یک روش بسیار کم‌خطر است. گاهی ممکن است در محل نمونه‌گیری، کبودی خفیف ملاحظه کنید.

انجام آزمایش IGF-1 در خانه

اگر به دلیل شرایط جسمانی، محدودیت حرکت، مشغله کاری و … امکان مراجعه حضوری به آزمایشگاه را ندارید، با سفارش سرویس نمونه‌گیری در منزل آزمایشگاه نانو در ارومیه، به‌راحتی می‌توانید این آزمایش را در خانه یا محل کار خود انجام دهید.

پرسنل مجرب آزمایشگاه نانو، تخصص و تجهیزات لازم برای این کار را در اختیار دارند و با رعایت تمامی استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت، با هماهنگی قبلی در محل سکونت یا کار شما برای انجام نمونه گیری حاضر خواهند شد.

تماس تلفنی

شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳

تماس تلفنی

واتساپ

ارسال و دریافت اطلاعات با شماره ۰۹۱۴۸۰۵۲۷۲۴

واتساپ

سفارش آنلاین

ثبت سفارش آنلاین در سایت بدون نیاز به پرداخت

سفارش آنلاین

← لطفاً توجه داشته باشید که ارائه نام و نام خانوادگی بیمار، سن، کد ملی، آزمایش مورد درخواست، کد رهگیری که از پزشک دریافت کرده‌اید، و یک شماره تماس برای ثبت درخواست ضروری است.

← برای درخواست نمونه‌گیری در منزل، بهتر است یک روز قبل با آزمایشگاه تماس بگیرید. برای آزمایش‌های اورژانسی، لطفاً حداقل ۲ ساعت قبل تماس بگیرید.

نیاز به راهنمایی دارید؟
مزایای انجام آزمایش در

آزمایشگاه نانو ارومیه

آزمایشگاه پاتوبیولوژی نانو، مجهزترین مجموعه آزمایشگاهی بخش غیردولتی در ارومیه و آذربایجان‌غربی است. این مجموعه در محیطی آرام و ایمن با بهره‌گیری از آخرین تجهیزات آزمایشگاهی دنیا، تیم تخصصی مجرب شامل پزشکان آزمایشگاهی و متخصصان آسیب‌شناسی بالینی و تشریحی، مفتخر به ارائه خدماتی با بالاترین دقت و کیفیت به مراجعان عزیز از منطقه شمال‌غرب و کشورهای همجوار است.

تحلیل نتایج آزمایش IGF-1

میزان نرمال IGF-1 باید با در نظر گرفتن بقیه عوامل در نظر گرفته شود. بعضی از افراد ممکن است کمبود هورمون رشد داشته باشند ولی میزان IGF-1 نرمال داشته باشند.

کاهش IGF-1

اگر مقدار IGF-1 کاهش یابد، احتمالا کمبود GH یا عدم‌حساسیت به GH وجود دارد. در کودکان، کمبود هورمون رشد ممکن است باعث کوتاهی قد و تأخیر در رشد شده و ممکن است با دریافت مکمل هورمون رشد این مسئله درمان شود. کمبود GH در هنگام تولد به دلیل جهش ژنتیکی است، و یا ممکن است به دلیل نقص/ترومای مغزی باشد. در بزرگسالان، کاهش تولید با گذشت سن اتفاق می‌افتد، اما مقادیر پایین‌تر از حد انتظار ممکن است نشانگر کمبود GH یا عدم‌حساسیت باشد.

اگر گمان برود کاهش IGF-1 به دلیل کاهش کلی عملکرد هیپوفیز (هیپوپیتوئیتاریسم) باشد، چندین غده درون‌ریز دیگر و هورمون‌های تنظیم‌کننده هیپوفیز آنها باید برای تصمیم‌گیری در مورد درمان مناسب ارزیابی شوند. کاهش عملکرد هیپوفیز می‌تواند به دلیل نقایص ارثی باشد، یا می‌تواند در نتیجه آسیب هیپوفیز پس از شرایطی مانند تروما، عفونت و التهاب ایجاد شود.

کاهش میزان IGF-1 همچنین ممکن است در صورت کمبود تغذیه (از جمله بی‌اشتهایی عصبی)، بیماری‌های مزمن کلیه یا کبد، اَشکال غیرفعال/ناکارآمد هورمون رشد، و نیز دوزهای بالای استروژن دیده شود.

افزایش IGF-1

مقادیر بالای IGF-1 معمولا نشان‌دهنده افزایش تولید هورمون رشد است. به دلیل آن که میزان هورمون رشد در طول شبانه‌روز متفاوت است، مقادیر IGF-1 بازتابی از تولید متوسط GH است، نه مقدار واقعی GH در خون در زمانی که نمونه خون گرفته شده است. این معیار دقیق است تا جایی که ظرفیت کبد برای تولید IGF-1 به حداکثر برسد. با افزایش شدید تولید هورمون رشد، میزان IGF-1 در حداکثر میزان بالا تثبیت خواهد شد. افزایش IGF-1 و GH ممکن است بیانگر آکرومگالی در بزرگسالان باشد.

افزایش میزان GH و IGF-1 در دوران بلوغ و بارداری طبیعی است؛ در طول دوره دوم، IGF-1 سِرم به‌طور متوسط تقریبا دو برابر افزایش می‌یابد. در غیر این صورت، افزایش مقدار آن اغلب به دلیل تومورهای هیپوفیز (معمولا خوش‌خیم) است. هورمون رشد بیش از حد می‌تواند منجر به ژیگانتیسم در کودکان و آکرومگالی در بزرگسالان شود.

اگر IGF-1 پس از جراحی برای برداشتن تومور هیپوفیز، تحت نظارت قرار گیرد و میزان آن هنوز بالا باشد، ممکن است جراحی به‌طور کامل مؤثر نبوده باشد. کاهش میزان IGF-1 در طی درمان‌های بعدی با دارو و یا اشعه نشان می‌دهد که درمان موفق شده است تولید GH را کاهش دهد. با این حال، رسیدن به میزان طبیعی هورمون رشد ممکن است چندین سال طول بکشد. هنگامی که تحت نظارت طولانی‌مدت قرار می‌گیرید، افزایش میزان IGF-1 ممکن است نشان دهد که تومور هیپوفیز عود کرده است.

  • nano-l-hormonal-p-test-i2-1
    نام‌های دیگر این آزمایش

    IGF-1, Somatomedin C

  • nano-l-hormonal-p-test-i2-2
    سایر آزمایش‌های مرتبط

    Growth Hormone, Glucose Tolerance Test, T4 Test, Thyroid-Stimulating Hormone (TSH) Test, Glucose Testing

راهنمای کامل آشنایی با

تست‌های هورمونی آزمایشگاه نانو

هورمون‌ها، انواع مختلف ترکیبات بیوشیمیایی هستند که به‌عنوان پیام‌رسان در سرتاسر بدن فعالیت دارند. این ترکیبات می‌توانند حرکت اندام‌های بدن را هماهنگ کنند، مولد حس گرسنگی یا رضایت باشند، رشد بدن را مهار یا تحریک نمایند، متابولیسم ما را تنظیم کنند و … هورمون‌ها تقریباً تمامی عملکردهای بدن را تحت‌کنترل نگه می‌دارند.

آزمایش‌های هورمونی، گنجینه بزرگی از ابزارهایی هستند که پزشکان برای شناسایی و کشف مشکلات مهم سلامتی در اختیار دارند. با انجام این آزمایش‌ها می‌توان علت طیف وسیعی از بیماری‌ها را یافته و در اغلب موارد به‌راحتی مدیریت نمود.

آنچه مطالعه کردید بخشی از مجله آزمایش‌های هورمونی است که شامل تمامی موضوعات مهم درباره هورمون‌ها و تست‌های کلیدیِ آنها به زبان ساده است.

مجله هورمون‌شناسی

پاسخ سؤال خود را نیافته‌اید؟

اگر درباره جزئیات این آزمایش، نحوه نمونه گیری و انجام آن، و یا شرایط خود سؤالی دارید، می‌توانید آن را در محتوای سایت جستجو کنید:

همکاران ما در بخش پذیرش آزمایشگاه نانو و واحد روابط عمومی این مرکز، با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ در ساعات کاری مجموعه، تا حد امکان پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.

لطفاً توجه داشته باشید

محتوای مندرج در این صفحه، صرفاً برای آشنایی شما با علل تجویز و روند انجام این تست طراحی شده است و هرگز نباید به عنوان جایگزین برای روند تشخیص و درمان بیماری‌ها مورد استفاده قرار گیرد. اگر به وجود یک بیماری یا عارضه در خود مشکوک هستید، ضروری است به پزشک مربوطه مراجعه نمایید تا بر اساس نتایج معاینات و تست‌های تجویز شده توسط پزشک، وجود یا عدم‌وجود آن تشخیص داده شود.

منابع مورد استفاده