آزمایش کتون خون در مورد یک عارضه‌ی جدی دیابت به نام کتواسیدوز دیابتی یا DKA هشدار می‌دهد.
سطح بالای این ماده در خون می‌تواند نشان‌دهنده‌ی قند خون بسیار بالا باشد. کتون زیاد منجر به کتواسیدوز دیابتی می‌شود که نوعی بیماری اورژانسی است.
آزمایش‌های منظمی که در خانه انجام می‌دهید قابلیت تشخیص سطح کتون خیلی بالا را دارند که می‌توانید برای کاهش سطح قند خون، طبق تجویز پزشک انسولین یا دیگر دارو‌ها را مصرف کنید.
چه به دیابت مبتلا باشید چه نباشید، کتون در بدن همه‌ی افراد وجود دارد. کتون‌ها نوعی ماده‌ی شیمیایی هستند که در کبد ساخته می‌شوند.
زمانی که هورمون انسولینِ کافی در بدن برای تبدیل کردن قند (یا گلوکز) به انرژی نباشد، کتون تولید می‌شود؛ زیرا برای تولید انرژی به منبع دیگری نیاز دارید پس از چربی‌ها استفاده می‌شود.
کبد این چربی را به کتون که نوعی اسید است، تبدیل می‌کند و آنها را به جریان خون می‌فرستد. ماهیچه‌ها و سایر بافت‌ها از آنها به‌عنوان سوخت استفاده می‌کنند.
برای فردی که به دیابت مبتلا نیست این رویه مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما زمانی که به دیابت مبتلا هستید، همه‌چیز از کنترل خارج شده و کتون‌های زیادی وارد جریان خون می‌شوند. اگر سطح کتون بیش‌از‌حد بالا باشد، می‌تواند زندگی فرد را تهدید کند.
اگر به دیابت نوع یک مبتلا هستید ممکن است به انجام آزمایش کتون نیاز داشته باشید. در این نوع دیابت، سیستم ایمنی بدن فرد به سلول‌های سازنده‌ی انسولین در پانکراس حمله کرده و آنها را از بین می‌برد. بدون انسولین، سطح قند خون افزایش می‌یابد.
افراد مبتلا به دیابت نوع دو نیز ممکن است در بدن خود کتون زیادی داشته باشند اما این مقدار به اندازه‌ی افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ نیست.
آزمایش‌ها می‌توانند نشان دهند که چه زمانی سطح کتون‌ها بالا می‌روند تا بتوان قبل از بیمار شدن فرد آن را درمان کرد.
پزشک احتمالاً خواهد گفت که در صورت بروز موارد زیر آزمایش کتون را انجام دهید:
مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.
یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟
تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت
معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری
همچنین اگر برخی از علائم DKA را داشته باشید، باید آزمایش کتون را انجام دهید:
اگر سطح قند خون‌تان بالا یا بیمار باشید، سطح کتون خود را هر ۴ تا ۶ ساعت یک‌بار بررسی کنید. در دوران بارداری، هر روز صبح قبل از خوردن صبحانه سطح کتون را چک کنید.
آزمایش کتون به‌صورت نمونه‌برداری از ادرار یا خون است. با پزشک خود صحبت کنید که کدام یک برای شما بهتر است.
می‌توانید این نوع آزمایش را از داروخانه محلی خود خریداری کرده و در خانه انجام دهید. همچنین، می‌توانید زمانی که در مطب پزشک هستید این آزمایش را انجام دهید.
برای انجام این آزمایش، در ظرف تمیزی ادرار کرده و سپس مراحل زیر را انجام دهید:
این آزمایش را نیز می‌توانید در منزل یا مطب پزشک انجام دهید. برای گرفتن نمونه‌ی خون، پزشک یک سوزن نازک را در رگ بازوی شما قرار می‌دهد تا خون‌گیری را انجام دهد همچنین ممکن است خراشی را بر روی انگشت‌تان ایجاد کند.
همچنین می‌توانید از دستگاه اندازه‌گیری خانگی و نوارهای آزمایش خون استفاده کنید.
برای انجام این نوع آزمایش در خانه:
نتایج آزمایش ادرار به شرح زیر است:
نتایج آزمایش خون:
نتایج را یادداشت کنید تا در طول زمان بتوانید پیگیری کنید.
سطح نسبتاً زیاد می‌تواند نشان دهد که کتون‌ها شروع به تجمع کرده‌اند. این می‌تواند به علت مصرف نکردن یک دوز انسولین باشد. در اسرع وقت انسولین را مصرف کرده و دوباره سطح کتون را اندازه‌گیری کنید.
سطح نسبتاً زیاد و زیاد می‌تواند نشان‌دهنده‌ی ابتلا به DKA باشد. اگر سطح کتون خیلی باشد فوراً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.
مراحل زیر را برای کاهش سطح کتون خود انجام دهید:
دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.
اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.
مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق باشید.
مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه
