دیابت، نوعی بیماری مزمن است که منجر به اختلال در تنظیم قند خون بدن میشود. این بیماری میتواند منجر به افزایش سطح گلوکز خون شود. هرچند، بیش از یک نوع دیابت وجود دارد. رایجترین نوع آن، دیابت نوع ۱ و نوع ۲ است.
دیابت نوع ۱ بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی به سلولهای تولیدکنندهی انسولین در پانکراس حمله و آنها را تخریب میکند در نتیجه، بدن قادر به تولید انسولین نخواهد بود.
مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیهی آزمایشهای مربوط به دیابت را داراست.
یکسوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟
تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیشدیابت و دیابت
معاینات و آزمایشهای منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیشدیابت برای کنترل بیماری
انسولین هورمونی است که به کاهش سطح گلوکز خون کمک میکند. دیابت نوع ۱ در هر سنی بروز میدهد ولی اغلب در دوران کودکی یا بلوغ اتفاق میافتد.
دیابت نوع ۲ بیماری مزمنی است که با گذشت زمان بروز مییابد. هنگام ابتلا به دیابت نوع ۲، بدن از انسولین بهدرستی استفاد نمیکند و اغلب منجر به افزایش سطح گلوکز خون میشود. با گذشت زمان، ممکن است افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ دچار کمبود در تولید انسولین شوند و به جایگزین انسولین نیاز داشته باشند.
دیابت نوع ۲ اغلب در بزرگسالان تشخیص داده میشود. هرچند، کودکان بیشتری در حال ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند.
از صحت تشخیص پزشک اطمینان حاصل کنید تا از درمانهای مناسب بهره ببرید.
علائمی که به علت دیابت نوع ۱ یا دیابت نوع ۲ بروز مییابند هر دو به علت افزایش سطح گلوکر خون و شبیه به هم هستند. هرچند، تفاوت اساسی بین علائم دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ در سرعت بروز آنها است.
افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ معمولاً علائم را بهصورت ناگهانی بروز میدهند. افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ اغلب بلافاصله متوجه علائم نمیشوند. این افراد گاهیاوقات تا زمانی که سطح گلوکز خون خیلی بالا باشد، علائمی را مشاهده نمیکنند.
علائم رایج ابتلا به دیابت شامل موارد زیر است:
هم دیابت نوع ۱ و هم دیابت نوع ۲ به علت تنظیم نادرست سطح گلوکز خون در بدن اتفاق میافتند.
با این حال، دلایل بسیار متفاوت هستند.
دیابت نوع ۱ نوعی بیماری مزمن خودایمنی است که سیستم ایمنی بدن به سلولهای تولیدکنندهی انسولین در پانکراس حمله میکند. در نتیجه، بدن قادر به تولید انسولین نیست. هنگام افزایش سطح گلوکز خون انسولین مسئول کاهش سطح آن است.
محققان علت اصلی دیابت نوع ۱ را نیافتهاند. هرچند، آنها دریافتهاند که در صورت مواجهه با عوامل خطرساز زیر احتمال ابتلا به دیابت نوع ۱ وجود دارد:
دیابت نوع ۲ نوعی بیماری مزمن است که به علل مختلف مانند عادات خاصی در سبک زندگی و ژنتیک اتفاق میافتد.
این شامل موارد زیر است:
بیشتر افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ مقاومت به انسولین دارند (سلولهای بدن به انسولین بهدرستی پاسخ نمیدهند). با گذشت زمان، اگر سطح گلوکز خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ بالا بماند، سلولهای تولیدکنندهی انسولین در پانکراس آسیب دیده و توانایی خود در تولید و ساخت انسولین را از دست میدهند.
از آزمایشها و معیارهای مشابهی برای تشخیص دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ استفاده میشود.
آزمایشهای خون مانند آزمایش اتوآنتیبادی و آزمایش ژنتیک میتوانند در صورتی کمک کنند که تشخیص نوع دیابت مشکل باشد. همچنین در صورتی که داروهای خوراکی در کاهش سطح گلوکز خون مؤثر نباشند، از این آزمایشها استفاده میشود.
همینطور، انواع دیگر دیابت مانند دیابت جوانان در شروع بلوغ (MODY) یا دیابت خودایمنی نهفته در بزرگسالان (LADA) وجود دارد.
دیابت نوع ۱، در گذشته بهعنوان دیابت جوانی یا دیابت وابسته به انسولین شناخته میشد. این نوع دیابت اغلب در کودکان و نوجوانان تشخیص داده میشود. البته بزرگسالان نیز میتوانند به دیابت نوع ۱ مبتلا شوند. حدود ۵٪ تا ۱۰٪ علت همهی دیابتها، دیابت نوع ۱ است.
دیابت نوع ۲ اغلب در بزرگسالان ۴۵ سال به بالا اتفاق میافتد. در حالی که، ابتلای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان به این نوع دیابت در حال افزایش است.
دیابت را میتوان با انجام آزمایشهای مختلفی برای بررسی سطح قند خون تشخیص داد.
دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ بیماریهای مزمنی هستند که افراد مبتلا باید سطح قند خون خود را مدیریت کنند. هرچند، دیابت نوع ۱ نوعی بیماری خودایمنی و دیابت نوع ۲ تا حد زیادی به سابقهی خانوادگی و عادات سبک زندگی وابسته است.
آزمایشهای مورد استفاده برای تشخیص دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ مشابه هستند. دیابت نوع ۱ اغلب در کودکان و نوجوانان تشخیص داده میشود در حالی که دیابت نوع ۲ بیشتر در بزرگسالان اتفاق میافتد. ناگفته نماند که در حالت کلی هر دو نوع دیابت در هر سنی و در هر فردی ممکن است بروز یابد.
افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ بهعنوان برنامهی درمانی به انسولین نیاز دارند در حالی که، افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ ممکن است دیابت خود را با رژیم غذایی، ورزش و دارو کنترل کنند. هیچ راهی برای پیشگیری از دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ وجود ندارد. ممکن است با تغییر یا اصلاح شیوهی زندگی و با مصرف دارو از ابتلا به دیابت نوع ۲پیشگیری کرد و یا آن را به تعویق انداخت.
دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یکسوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.
اما این بیماری خطرناک و مادامالعمر، در صورت تشخیص بهموقع و رعایت دستورالعملهای پزشک، کاملا قابلکنترل است. بهعنوان یک فرد دیابتی میتوانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، بهشرطی که توصیههای پزشک را در مورد نظارت و درمان بهدرستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمیکنند.
مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبههای مختلف این بیماری دارد. توصیه میکنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق باشید.
مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه
